Een internationaal team van onderzoekers – waaronder ook Nederlandse wetenschappers – hebben het oudste en meest primitieve diertje op aarde onder de loep genomen. En dat onderzoek werpt zijn vruchten af: het oudste diertje heeft verschillende geheimen over de evolutie prijsgegeven.
Wist u dat onderzoekers vermoeden dat de oudste en meest primitieve diertjes op aarde grazers waren die bovenop hun voedsel bewogen en dit aten? En wist u dat er een diertje is dat zich nog steeds zo gedraagt? Dit diertje heet Trichplax adhaerens (zie hierboven).
Eiwitten
Het beestje bestaat maar uit een paar duizend cellen van vijf types. Zoals elk levend wezen eiwitten nodig heeft maakt ook Trichoplax adhaerens eiwitten aan. Aan de hand van DNA, dat codeert voor eigenschappen van het organisme, maakt Trichoplax adhaerens eiwitten aan om die eigenschappen tot uiting te brengen. De onderzoekers brachten deze eiwitten in kaart. Ook achterhaalden ze de functie ervan, zo is te lezen in het blad Nature Communications.
Communiceren
Het onderzoek levert verschillende interessante ontdekkingen op. Zo vonden de onderzoekers sporen van een nieuw communicatiesysteem tussen cellen. Dit communicatiesysteem zou zo’n 600 miljoen jaar geleden zijn ontstaan en maakte uiteindelijk het ontstaan van meercellige organismen mogelijk. In het diertje werden veel fosfaat-markeringen aangetroffen van een nieuwe klasse in de eiwitten. Eiwitten kunnen deze markeringen van eiwitten schrijven en aflezen. Dit wordt weer gebruikt door cellen voor onderlinge communicatie en om in de cel informatie over te brengen. Jeffrey Ringrose, één van de onderzoekers vertelt: “Zoveel fosfaatgroepen van die specifieke klasse hadden wij niet verwacht.” Hij vervolgt: “Dit betekent dat kort na het ontstaan van dit systeem het gebruik van dit type fosfaatmarkeringen explosief toenam. Later, in de loop van de evolutie, namen deze markeringen weer af en is dit systeem kennelijk meer gestroomlijnd.”
Naast het nieuwe communicatiesysteem ontdekten de onderzoekers dat het beestje een gen heeft overgenomen van bacteriën, zodat het noodzakelijke voedingsstoffen uit het voedsel beschikbaar kan maken. Ringrose vertelt verder: “Het heersende idee is dat de eerste diertjes op aarde grazers waren die bovenop hun voedsel bewogen en dit aten. Trichoplac adhaerens doet dit nog steeds op deze manier. Onze bevinding laat zien dat deze stap in de evolutie van ééncelligen naar dieren geholpen werd door het overnemen van een gen van een andere reeds bestaande levensvorm.”
