Het onderzoek veegt verschillende aannames over dromen van tafel.
Onderzoekers van het Wisconsin Institute of Sleep and Consciousness verzamelden 46 proefpersonen en lieten ze in het laboratorium slapen. Terwijl de proefpersonen sliepen, werd hun hersenactiviteit gemeten. Ook werden de proefpersonen zo af en toe met een harde toon gewekt, waarna ze moesten vertellen of ze kort daarvoor droomden of niet.
Hersengebied
Uit het onderzoek blijkt dat uit de hersenactiviteit van de proefpersonen kan worden afgeleid of ze dromen. Een verhoogde activiteit in een specifiek deel van het brein – dat de onderzoekers de ‘posterior hot zone‘ noemen – wees erop dat de proefpersonen droomden. Het maakte niet uit wat de rest van de cortex van de proefpersonen aan het doen was en of ze in hun remslaap waren of niet: als dit deel van het brein actief was, droomden ze. Het bewijst volgens de onderzoekers dat dromen niet afhankelijk zijn van het slaapstadium waarin mensen zich bevinden (bijvoorbeeld de remslaap), maar van de activiteit van de posterior hot zone.
De inhoud
In een tweede experiment sliepen de proefpersonen opnieuw in het laboratorium en werd opnieuw hun hersenactiviteit gemeten. Ook werden de proefpersonen zo af en toe wakker gemaakt. Alleen moesten ze nu niet alleen aangeven of ze droomden, maar ook waar die dromen globaal over gingen. Hadden ze in die dromen bijvoorbeeld gezichten gezien? Of gesprekken gevoerd? Ook dit experiment levert verrassende inzichten op. Zo blijkt de hersenactiviteit van de mensen globaal te verraden waar hun dromen over gaan. Een voorbeeldje: bij mensen die dromen hadden waarin gesproken werd, vertoonden activiteit in het Centrum van Wernicke: het deel van het brein dat belangrijk is voor de taalperceptie. Onze dromen doen dus een beroep op dezelfde hersengebieden als vergelijkbare ervaringen die we hebben als we wakker zijn. “Het lijkt erop dat dromen ervaringen zijn die echt plaatsvinden en dus geen ‘uitvindingen’ of ‘verzinsels’ zijn die we bedenken terwijl we wakker worden,” vertelt onderzoeker Francesca Siclari.
Voorspellen
In een derde experiment gingen de onderzoekers tenslotte nog na of ze op basis van de hersenactiviteit van proefpersonen konden voorspellen of die proefpersonen wanneer ze wakker werden verslag zouden doen van een droom. In 92 procent van de gevallen bleken de proefpersonen terecht te concluderen dat mensen gedroomd hadden. In 81 procent van de gevallen bleken de onderzoekers terecht te concluderen dat mensen niet gedroomd hadden.
“Dromen zijn een vorm van bewustzijn die plaatsvindt terwijl we slapen,” vertelt onderzoeker Giulio Tononi. “Terwijl we ‘s nachts slapen, varieert ons bewustzijn aanzienlijk: het kan afwezig of aanwezig zijn in de vorm van gedachten, beelden of dromen.” Hij benadrukt dat het onderzoek interessant is, omdat de wetenschappers erin geslaagd zijn om veranderingen die optreden in het brein wanneer we dromen te vergelijken met veranderingen die optreden wanneer we niet dromen en dat in één en hetzelfde slaapstadium. “Op deze manier konden we inzoomen op de hersengebieden die er voor het bewustzijn echt toe doen.”
