Het is voor het eerst dat deze mysterieuze golven – die lang als mythe werden afgedaan – in het lab zijn gemaakt.
Monstergolven zijn gigantische golven die uit het niets opdoemen en net zo snel als ze gekomen zijn, weer verdwijnen. Lang werden deze reusachtige golven afgedaan als visserslatijn. Tot 1995, toen onderzoekers in de Noordzee rond een boorplatform de eerste metingen deden van zo’n monstergolf. De ‘Draupner golf’ zoals ‘ie wordt genoemd, was wel 26 meter hoog. Maar hoe ontstond deze monstergolf eigenlijk?
Monstergolven zijn verrassend hoog in vergelijking met omringende golven. Ze doemen uit het niets op, waardoor ze erg lastig te voorspellen zijn. Vaak worden er daarom ook rampen, zoals het zinken van schepen, toegeschreven aan de plotselinge verschijning van een monstergolf.
Nabootsen
Om deze prangende vraag te kunnen beantwoorden, hebben onderzoekers in een nieuwe studie de Draupner golf in een laboratorium geprobeerd na te bootsen. Dit deden ze door twee kleinere golven te construeren om vervolgens de kruisingshoek te meten. Uiteindelijk bleek er een hoek van 120 graden nodig te zijn om de monstergolf uit 1995 na te maken. Alles boven of onder die hoek van 120 graden zou niet hebben geleid tot een golf van dezelfde omvang.
Golfslag
De studie werpt niet alleen licht op hoe de beroemde Draupner golf kon optreden, maar geeft ook meer informatie over de golfslag. “Dit laatste heeft brede implicaties,” zegt onderzoeker Ton van den Bremer. “Zo geeft de studie nog nooit eerder waargenomen informatie over hoe golven breken. En deze informatie verschilt aanzienlijk met wat we tot nu toe dachten over dit fenomeen.”
Gelijkenis
Toen de onderzoekers hun bevindingen verder analyseerden, kwamen ze er tot hun verbazing achter dat de door hen nagemaakte golf ook griezelig veel lijkt op ‘De grote golf van Kanagawa’. Dit is een houtsnijwerk van de Japanse kunstenaar Katsushika Hokusai, dat aan het begin van de negentiende eeuw werd vervaardigd. Op het kunstwerk is een reusachtige golf te zien die op het punt staat drie vissersboten te vermorzelen. Hoewel lange tijd werd gedacht dat Hokusai een tsunami had afgebeeld, gaat het hier waarschijnlijk om een monstergolf.
“De meting van de Draupner golf in 1995 was een belangrijke observatie die vele jaren van onderzoek naar het fenomeen op gang bracht,” zegt onderzoeker Mark McAllister. “Monstergolven werden niet langer gezien als mythe, maar als een bestaand natuurverschijnsel. Door de Draupner golf in het laboratorium na te bootsen, zijn we een stap dichterbij de achterliggende werking gekomen.” De onderzoekers hopen dat hun studie de basis zal leggen om in de toekomst monstergolven beter te kunnen voorspellen, zodat catastrofale gebeurtenissen voorkomen kunnen worden.
