Wetenschappers herstellen reukvermogen in muis

Wetenschappers zijn erin geslaagd om het reukvermogen in muizen te herstellen door middel van gentherapie. Dit biedt hoop voor mensen die sinds hun geboorte niet kunnen ruiken of hun reukvermogen op latere leeftijd zijn verloren, bijvoorbeeld als gevolg van een ziekte.

Alleen al in Nederland zijn er tussen de 250.000 en 300.000 mensen die niet goed kunnen ruiken. Dit kan een aangeboren afwijking zijn, maar vaak ontstaat het ook op latere leeftijd. Het verlies van reukvermogen kan ontstaan door een flinke klap, een ongeluk, een tumor in de hersenen, verbranding door chemische middelen of een virusinfectie. De reukzenuwen raken erg beschadigd, waarna het reukvermogen achteruit gaat of zelfs helemaal niet meer werkt.

Het reukvermogen is misschien één van de minst belangrijke zintuigen, maar het verlies ervan zorgt wel voor een klap. Zo smaakt eten minder lekker, omdat smaak en reuk met elkaar verbonden zijn. Daarnaast is reuk een waarschuwer (bijv. om gaslucht of bedorven voedsel te herkennen).

Perfect Sense

Een filmtip is Perfect Sense (2011). In deze film is er sprake van een epidemie, waardoor mensen hun zintuigen verliezen. Het eerste zintuig dat verloren gaat is het reukvermogen. In deze film is te zien hoe mensen zich aanpassen aan dit verlies. Zo serveren restaurants niet langer ‘lekker’ eten, maar juist eten met een bijzondere structuur.

Trilharen
Maar gelukkig is er hoop. Wetenschappers herstelden trilharen in een model van een muis. Trilharen (cilia) zijn kleine haarachtige structuren die onderdeel uitmaken van een cel. Wanneer iemand te weinig trilharen heeft, kan dit leiden tot allerlei kwalen, waaronder een verminderd reukvermogen. De wetenschappers van de universiteit van Michigan en hun collega’s publiceerden hun bevindingen in Nature Medicine.

“Door gentherapie toe te passen in een model van een muis konden we het olfactorische systeem herstellen”, vertelt hoofdonderzoeker Jeffrey Martens van de universiteit van Michigan. Het olfactorische systeem is het deel in de hersenen dat ervoor zorgt dat mensen geuren kunnen interpreteren. “We spoorden neuronen aan om nieuwe trilharen te laten groeien.”

Succesvol
Voor het onderzoek zijn muizen gebruikt met een genetische afwijking, namelijk te weinig trilharen. Normaal zouden de muizen sterven aan ondervoeding, omdat ze geen eten kunnen ruiken. Na de gentherapie bleken de muizen genezen. Veertien dagen na de behandeling waren de muizen zestig procent zwaarder dan tijdens de behandeling.

Van muis naar mens
De onderzoekers benadrukken dat het nog een tijd duurt voordat de behandeling op mensen toegepast kan worden. Daarnaast is de behandeling waarschijnlijk alleen effectief voor mensen met een geboren afwijking. Maar toch, er is hoop!

Bronmateriaal

"Can't smell anything? This discovery may give you hope" - Universiteit van Michigan
Foto: Dennis Wong

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd