Een hele klus, aangezien deze in een geheime code was neergepend.
Tussen 1947 en 1956 werden in grotten in de buurt van Qumran (een nederzetting op de Westelijke Jordaanoever) de beroemde Dode Zee-rollen ontdekt. In totaal gaat het om meer dan 900 documenten, waarvan de meeste reeds uitgebreid zijn bestudeerd, gerestaureerd en gepubliceerd. Er zijn echter nog één boekrol en zo’n 60 kleine tekstfragmenten die nog niet zijn ontcijferd en gepubliceerd. En onderzoekers van de universiteit van Haifa hebben zich nu over die 60 tekstfragmenten gebogen. Hun bevindingen zijn terug te vinden in het blad Journal of Biblical Literature.
Kleine fragmenten
Aan het paper ligt een hoop werk ten grondslag. De onderzoekers waren meer dan een jaar bezig met het bestuderen van de 60 kleine stukjes tekst, waarvan eerder gedacht werd dat ze afkomstig waren van verschillende boekrollen. Maar nu de tekstfragmenten vertaald zijn, blijken ze allemaal deel uit te maken van één boekrol, zo schrijven de onderzoekers.
Geheime code
Het ontcijferen van de tekstfragmenten viel nog niet mee, want ze waren stuk voor stuk in een geheime code geschreven. “De boekrol is geschreven in code, maar de inhoud ervan is simpel en welbekend en er was geen reden om die te verhullen,” zo vertellen de onderzoekers. Het roept natuurlijk de vraag op waarom de schrijver besloot om deze alledaagse en welbekende informatie in code te noteren. Het is echter niet heel ongebruikelijk, zo leggen de onderzoekers uit. “Leiders schrijven in een geheime code, zelfs wanneer ze algemeen bekende zaken bespreken, om zo hun status te benadrukken. Dat gebruik was bedoeld om te laten zien dat de auteur bekend was met de code, terwijl andere dat niet waren.”
Kalender
Het werk van de onderzoekers geeft meer inzicht in de unieke 364 dagen tellende kalender die door de schrijvers van de Dode Zee-rollen (zie kader) werd gehanteerd. “Deze 364 dagen tellende kalender was perfect,” leggen de onderzoekers uit. “Omdat dit getal gedeeld kan worden door vier en zeven, vielen speciale gebeurtenissen altijd op dezelfde dag. Daardoor hoefde men bijvoorbeeld niet te beslissen wat er moest gebeuren als een gebeurtenis op de sabbat viel (iets wat we bij de maankalender, die vandaag de dag door de joden wordt gebruikt, wel regelmatig zien gebeuren, red.). De Qumram-kalender verandert niet en lijkt de overtuiging die de leden van deze gemeenschap met het oog op perfectie en heiligheid hadden, te belichamen.” De bestudeerde tekstfragmenten maken niet alleen melding van de belangrijkste data in die kalender (bijvoorbeeld enkele festivals), maar onthullen bovendien de naam die de sekte gaf aan de dagen die de overgang tussen de seizoenen markeerden. Die dagen werden aangeduid met de naam ‘Tekufah’, wat het beste vertaald kan worden als ‘periode’.
Foutjes
Verder geeft de boekrol ook wat meer informatie over de gebruiken van de auteurs van de Dode Zee-rollen. Zo lijkt het erop dat de auteur van deze boekrol vergat om enkele speciale dagen te vermelden. Die ‘fout’ is later door een andere schrijver rechtgezet, door de data alsnog tussen de tekstkolommen te vermelden. “De boekrol laat zien dat de auteur een aantal fouten maakte.”
De onderzoekers zijn zeker nog niet klaar met de Dode Zee-rollen. Ze maken zich nu op om ook de laatste onbestudeerde boekrol te gaan ontcijferen.
