Wetenschappers ontwikkelen plant met gen van één ouder

Wetenschappers hebben ontdekt hoe ze ervoor kunnen zorgen dat een plant zich zo voortplant dat de genen van slechts één ouder worden meegenomen. En dat is een doorbraak, omdat het het kweken van zuivere planten nog gemakkelijker maakt.

Het is vrij logisch: wanneer genen zich vermengen, is de kans groot dat het kind de slechte trekken van één van de ouders krijgt. Door eerst een perfecte ouder te kweken en vervolgens ervoor te zorgen dat het kind alleen de genen van deze ouder overneemt, worden alle risico’s uitgesloten. In het geval van de plant betekent dat: een zuiver zaadje dat pesticiden kan weerstaan, een beetje droogte wel kan hebben en veel vrucht voortbrengt.

Chromosomen
Het is logisch, maar niet gemakkelijk te realiseren. Net als elk organisme dat zich door geslachtsgemeenschap voortplant, hebben planten gepaarde chromosomen. Beide ouders dragen aan die chromosomen bij. Om de foute eigenschappen eruit te filteren, moet er flink geteeld worden. Dat duurt lang en is dus duur. Gelukkig kan het ook anders.

CENH3
De onderzoekers wilden er in eerste instantie voor zorgen dat een chromosoom met gemuteerde genen van de moeder en normale genen van de vader zou ontstaan. Daartoe bestudeerden ze eerst CENH3, een groep proteïnen die ervoor zorgt dat het DNA in de chromosomen wordt opgenomen. Vervolgens ontwikkelden ze een gemodificeerde versie van het goedje. Tot hun grote verrassing leidde dat niet tot hetgeen ze gehoopt hadden: er kwam maar één gen door. De wetenschappers gooiden het resultaat weg en begonnen opnieuw. Maar weer komt er een plant uit voort met DNA van één ouder. Dan zien de wetenschappers dat hun ontdekking weliswaar een foutje is, maar dan wel één met een goede uitwerking: voor het eerst is het mogelijk om in één klap zuivere planten te ontwikkelen.

Zowel boeren als wetenschappers die onderzoek doen naar de genen van planten kunnen dankbaar gebruik maken van de ontdekking; er hoeft niet lang meer geteeld te worden om perfect zaad te kunnen zaaien. Volgens de onderzoekers is hun ontdekking heel gemakkelijk in de praktijk toe te passen.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd