Wetenschappers stoppen herinnering van slak in een andere slak

Het onderzoek biedt mogelijk hoop voor mensen met geheugenverlies.

Wetenschappers van de universiteit van Californië verzamelden enkele zeeslakken en gaven ze met tussenpozen van 20 minuten vijf schokjes. 24 uur later ontvingen de zeeslakken nog eens vijf schokken. De schokken zorgden ervoor dat de slak zich probeerde te beschermen door zich terug te trekken. Wanneer de onderzoekers de slakken na enige tijd een tikje gaven, ontdekten ze dat deze zich gemiddeld gedurende vijftig seconden terugtrokken. Dat is aanzienlijk langer dan de slakken die niet aan elektrische schokken waren blootgesteld; zij trokken zich in reactie op een tikje slechts één seconde terug.

RNA
Vervolgens haalden de onderzoekers wat RNA (zie kader) uit het zenuwstelsel van de slakken die de elektrische schokken hadden ontvangen en injecteerden het in zeeslakken die niet aan schokken waren blootgesteld. Opvallend genoeg bleken de zeeslakken die het RNA toegediend hadden gekregen zich vervolgens net zo te gedragen als de slakken die elektrische schokken hadden ontvangen: in reactie op een tikje, trokken ze zich gemiddeld zo’n 40 seconden terug. “Het is alsof we de herinnering over hebben gedragen,” aldus onderzoeker David Glanzman.

RNA staat voor ribonucleïnezuur en is onmisbaar voor het leven zoals wij dat kennen. Zo zorgt het ervoor dat instructies in ons DNA tot uiting komen. Maar het heeft nog meer functies. Zo reguleert het een breed scala aan cellulaire processen die een belangrijke rol spelen binnen de ontwikkeling én verschillende ziektes.

In een petrischaal
De onderzoekers zetten nog een experiment op. Dit keer voegden ze RNA van zeeslakken toe aan petrischaaltjes met daarin neuronen van zeeslakken die géén schokken hadden ontvangen. In sommige petrischaaltjes werd RNA toegevoegd van slakken die geen schokken hadden ontvangen. In andere schaaltjes werd RNA toegevoegd van slakken die wel schokken toegediend hadden gekregen. Sommige schaaltjes bevatten gevoelszenuwcellen. Andere motorische zenuwcellen. Wanneer een zeeslak een schok krijgt toegediend, worden zijn gevoelszenuwcellen prikkelbaarder. Datzelfde bleek te gebeuren als onderzoekers RNA van slakken die een schok hadden gehad, toevoegden aan gevoelszenuwcellen van slakken die geen schok toegediend hadden gekregen. Maar dat RNA had dat effect niet op motorische zenuwcellen.

Hoopgevend
Natuurlijk zijn er nogal wat verschillen tussen een zeeslak en mensen. En toch denkt Glanzman dat de resultaten ook hoopgevend zijn voor mensen. De cellulaire en moleculaire processen die in zeeslakken spelen vertonen aardig wat overeenkomsten met die in mensen (ook al heeft een zeeslak maar 20.000 neuronen in het centrale zenuwstelsel, terwijl wij er zo’n 100 miljard hebben). Glanzman sluit niet uit dat RNA in de toekomst kan worden ingezet om herinneringen die in een pril stadium van Alzheimer verloren lijken te zijn gegaan, weer tevoorschijn te halen. Hij verwijst daarbij naar een studie van zijn hand die in 2014 is verschenen en suggereerde dat het mogelijk is om verdwenen herinneringen te herstellen.

Voor het zover is, moet er echter nog wel veel werk verzet worden. Zo zijn er veel soorten RNA en zal uit vervolgonderzoek onder meer moeten blijken welke typen geschikt zijn voor de overdracht van herinneringen.

Bronmateriaal

"UCLA biologists ‘transfer’ a memory" - UCLA

Afbeelding bovenaan dit artikel: Christelle Snow / UCLA

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd