Wij mensen hebben een voorkeur voor wat eerst komt

U denkt misschien heel bewust keuzes te maken, maar schijn bedriegt. Uw onderbewustzijn speelt ook een grote rol. Zo kiezen we bijvoorbeeld heel graag voor opties die zich als eerste voordoen.

Dat schrijven wetenschappers in een paper dat de veelzeggende titel ‘First is Best‘ heeft gekregen. Uit het onderzoek blijkt dat mensen (onbewust) een voorkeur hebben voor dingen die eerst komen. Het eerste menu op de kaart. De eerste sollicitant, enzovoort. Dat blijkt vooral het geval te zijn als mensen heel snel moeten beslissen

Experimenten
De onderzoekers trekken die conclusie op basis van drie experimenten. De onderzoekers stelden de proefpersonen voor aan twee teams: de Hadleys en de Rodsons. Ze moesten daarna kiezen bij welk team ze wilden. Vervolgens kregen de proefpersonen de opdracht om zogenaamd een auto te kopen. Daartoe werden ze voorgesteld aan twee verkopers: Jim en Jon. Direct daarna moesten ze aangeven van wie ze een auto zouden willen kopen. Daarna kregen de proefpersonen de opdracht om de koop weer ongedaan te maken en wel bij een andere verkoper: Lisa of Lori.

WIST U DAT…

Onbewust
De onderzoekers vroegen de proefpersonen ook naar de keuzes die deze gemaakt hadden. Dat deden ze door proefpersonen er bewust over na te laten denken. De proefpersonen gaven dan bijvoorbeeld aan: ‘Ik heb een voorkeur voor Lisa’. Ook werd er gekeken welke voorkeur de proefpersonen onbewust hadden. Ongeacht welke voorkeur de proefpersonen ook hardop uitspraken: onbewust hadden ze altijd een voorkeur voor het eerste team of de eerste persoon waar ze aan werden voorgesteld.

Snoepje
Een tweede experiment met goederen onderschrijft dat. Proefpersonen moesten heel snel een keuze maken tussen twee snoepjes. Die snoepjes waren hetzelfde en toch kozen proefpersonen in de meeste gevallen voor het eerste snoepje.

Gevangene
In een derde experiment wilden de onderzoekers achterhalen of mensen ook een voorkeur voor de eerste zouden hebben wanneer ze met negatieve prikkels te maken kregen. Een snoepje en het kiezen van een verkoper werden namelijk beschouwd als positieve stimuli. De proefpersonen kregen foto’s van twee veroordeelden te zien. Beiden hadden dezelfde eigenschappen, dezelfde gezichtsuitdrukking en ook dezelfde misdaad gepleegd. De proefpersonen moesten aangeven welke van de twee de gevangenis in moest en welke op borgtocht vrij mocht komen. En wederom kozen ze er wanneer ze snel moesten kiezen voor om de gevangene die als eerste gepresenteerd werd vrij te laten.

De resultaten zijn niet alleen heel interessant, maar kunnen ook in tal van vakgebieden worden toegepast. “De volgorde van de mensen die aan talentenjachten zoals American Idol deelnemen, de volgorde van mogelijke bedrijven die door een effectenhandelaar worden aanbevolen, de volgorde van de brieven waarin een student te horen krijgt dat hij tot een universiteit is toegelaten,” somt onderzoeker Dana R. Carney op. “Al deze eersten hebben een privilege.”

Maar hoe komt dat? De wetenschappers denken dat wel te kunnen verklaren. Die voorkeur zouden we hebben overgehouden aan een evolutionaire aanpassing. In veel gevallen hebben mensen een voorkeur voor wat ze als eerste zien: een moeder, familie. Dat wat als eerste komt, wordt dan ook geassocieerd met veiligheid.

Bronmateriaal

"The Advantages of Being First " - Berkeley.edu
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door Iris Slootheer (cc via Flickr.com).

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd