Experimenten met een Amazone-stam die geen woorden voor getallen heeft, toont aan dat wiskunde niet zonder taal kan.
De Pirahã-stam bevindt zich in het Amazonewoud en telt zo’n 700 mensen. Deze mensen leven in kleinere dorpjes die tien tot vijftien inwoners tellen.
Geen getallen
Voor ons is het heel gewoon om – zoals bijvoorbeeld in bovenstaande alinea – over getallen te spreken. Maar voor de Pirahã-mensen niet. Zij hebben namelijk geen woorden voor getallen. En daarmee waren ze zeer geschikt voor een studie van onderzoeker Caleb Everett. Hij wilde namelijk uitzoeken hoe belangrijk die woorden voor de ontwikkeling waren.
Op herhaling
Everett was niet de eerste die die missie op zich nam. Eerder hadden wetenschappers het ook al geprobeerd, maar hun resultaten waren een weinig eenduidig. Zo bleek uit het ene onderzoek dat de stamleden prima konden rekenen met hoeveelheden groter dan drie, terwijl uit een ander onderzoek het tegenovergestelde bleek. Om voor eens en altijd duidelijkheid te scheppen, herhaalde Everett de experimenten uit de eerdere onderzoeken. Zo kregen de mensen uit de stam een rijtje voorwerpen te zien. Daarna moesten ze een vergelijkbare lijn met evenveel objecten creëren. Wanneer de eerste lijn meer dan twee of drie objecten telde, lukte het de mensen niet om deze na te maken.
Zendeling
Maar hoe kon het dan dat eerdere onderzoeken hadden aangetoond dat de mensen het wel konden? Dat ontdekte Everett al snel. Een Amerikaanse zendeling had een deel van de mensen woorden geleerd die verwezen naar getallen.
Dat verklaarde niet alleen de tegenstrijdige resultaten, maar hielp het onderzoek van Everett ook echt verder. Nu was namelijk bewezen dat taal echt belangrijk was om te rekenen. “Wanneer zij (de Pirahã-mensen, red.) met deze woorden in aanraking kwamen, presteerden ze beter,” vertelt Everett. Het ligt dus aan de taal.
