Woonplek bepaalt of vleermuis alleenstaande moeder wordt

vleermuis

Wetenschappers hebben iets heel opmerkelijks ontdekt tijdens het bestuderen van vleermuizen in Yorkshire. Vleermuizen in de dalen zijn allemaal single moeders, maar komt u honderd meter hoger dan zijn vleermuizen van diezelfde soort allemaal trouwe huisvaders en -moeders.

De onderzoekers bestudeerden de watervleermuizen nabij de Wharfe, een rivier in Yorkshire uitgebreid. En al snel ontdekten ze iets bijzonders. In de lager gelegen gebieden troffen de onderzoekers alleen maar vrouwtjes en hun nageslacht aan. In de hoger gelegen gebieden konden ze alleen single mannetjes vinden. En tussen de lage en hoge gebieden troffen ze een gebied aan waarin mannetjes, vrouwtjes en hun jongen het leven delen.

Mannetjes zijn niet welkom
“Laag in het dal lijken de vrouwtjes geen mannetjes te tolereren,” vertelt onderzoeker John Altringham. “We nemen aan dat ze ze niet in hun slaapplaats willen hebben. Ze willen niets met de mannetjes te maken hebben. Hoger in de dalen worden alle slaapplekken bezet door single mannetjes. Maar in het midden leven mannetjes en vrouwtjes samen. De sociale structuur verandert met de omgeving.”

Paren

Alleenstaande moeders, single mannen: hoe zit het nu precies? Wanneer paren deze vleermuizen dan om jongen op de wereld te zetten? Ook dat verschilt per sociale structuur. Halverwege de dalen wonen moeders en vaders samen: zij paren waarschijnlijk eind van de zomer al, nog voordat ze naar de grotten gaan om te overwinteren. De vrouwtjes lager in de dalen, worden in de winter – wanneer mannetjes en vrouwtjes samen in één grot overwinteren – bevrucht.

Parasieten
Maar waarom? “Eén van de redenen waarom we lager in het dal geen mannetjes kunnen vinden, kan zijn dat moeders niet met mannetjes willen concurreren als het gaat om voedsel. Er zijn heel veel insecten nodig om de melk te maken die ze nodig hebben om hun jongen te voeden. Maar het is ook mogelijk dat de mannetjes ervoor kiezen om niet bij de vrouwtjes te slapen.” Moeders en jongen hebben namelijk vaak allerlei parasieten bij zich zoals teken en mijten. “Parasieten maken het leven niet alleen oncomfortabel, maar kunnen ook de gezondheid van de vleermuis aantasten. De mannen die op zichzelf wonen zijn over het algemeen heel schoon, dus je kunt begrijpen waarom zij liever niet bij de vrouwtjes en jongen intrekken.”

Samenwonen
Komen we iets hoger, dan wonen de mannetjes en vrouwtjes opeens wel samen, zo schrijven de onderzoekers in het blad PLoS ONE. “Vrouwtjes slapen wellicht zo hoog in de dalen, omdat ze mannetjes hebben om tegenaan te kruipen. Zo verbruiken ze minder energie om warm te blijven en groeien de jongen sneller. In deze omstandigheden tolereren ze wellicht een aantal mannetjes om ze warm te houden. Anders zouden ze ze wel buiten zetten. Waarom de mannetjes samenwonen als ze daardoor parasieten oplopen? Waarschijnlijk vanwege het gebruikelijke antwoord op die vraag: seks.”

Aan het eind van de zomer komt overigens een einde aan al deze ingewikkelde sociale structuren. Mannetjes en vrouwtjes verzamelen zich dan en vliegen samen naar de grotten om te overwinteren.

Bronmateriaal

"Bats split on family living" - Leeds.ac.uk
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door Myotis daubentoni (via Wikimedia Commons).

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd