Zelfs een mens met smakelijk bloed kan uit de gratie raken bij de mug

Muggen kunnen namelijk leren van hun ontmoetingen met mensen.

Het drijft sommigen tot wanhoop; die verdraaide muggen die je de hele zomer moeten hebben. Soms lijkt het alsof niets meer werkt. Maar wild om je heen meppen heeft misschien toch een beetje zin. Want muggen blijken defensieve mensen liever te ontwijken.

Gelekoortsmug

De onderzoekers observeerden in dit onderzoek de gelekoortsmug. Deze muggensoort is te vinden in tropische en subtropische gebieden over de hele wereld. Hij is onder andere een overbrenger van de gele koorts, dengue-koorts, het hikungunya-virus en het zika-virus.

Onthouden
Uit een nieuw onderzoek blijkt dat muggen de geur van de mensen die ze prikken kunnen onthouden. Vervolgens brengen ze deze informatie in verband met andere prikkels om op die manier een bepaalde voorkeur of juist afkeur voor een bepaald persoon te ontwikkelen. Vindt een mug iemand bijvoorbeeld lekker ruiken, dan kan die voorkeur rap veranderen als de mug vervolgens een onplezierige ervaring beleeft. Zo maken de muggen dat ze wegkomen als mensen om zich heen beginnen te slaan of andere capriolen uithalen. Ongeacht of de muggen deze personen smakelijk vonden of niet.

Aversief leren
De onderzoekers kwamen erachter dat de muggen de eigenschap aversief leren hebben. Zo werden vrouwelijke gelekoortsmuggen getraind om geuren te associëren met onaangename schokken en trillingen. Vierentwintig uur later werden dezelfde muggen beoordeeld in een doolhof, waarin ze tegen de wind in moesten vliegen en een keuze moesten maken: gaan voor de smakelijke mens, of toch de controlegeur? Opvallend genoeg vermeden de muggen de menselijke geur, wat erop duidt dat het gedrag van muggen te corrigeren valt.

Dopamine
De wetenschappers achterhaalden dat dopamine een belangrijke bemiddelaar is van aversief leren bij muggen. De insecten werden voorzien van helmpjes die opnames maakten van hun hersenactiviteit. Vervolgens werden ze in een simulator geplaatst en blootgesteld aan verschillende geuren, waaronder de menselijke odeur. Vervolgens observeerden de onderzoekers hoe de muggen hierop reageerden. Ze zagen dat de activiteit in het hersengebied waar de reuk zintuigelijke informatie wordt verwerkt, door dopamine zodanig wordt beïnvloed dat de mug de geuren gemakkelijker kon onderscheiden en mogelijk dus kan onthouden.

Het muggenbrein. De regio’s die te maken hebben met de reukzin lichten op door de aanwezigheid van dopamine. De paarse gebieden duiden op tyrosinehydroxylase, dat de voorloper is van dopamine. Foto: Gabriella Wolff

Verdedigen
Weten we dan nu eindelijk waarom de één lek geprikt wordt door muggen en de ander nergens last van heeft? “Helaas is er geen manier om precies te weten wat een mug aantrekt aan een bepaald persoon,” zegt onderzoeker Chloé Lahondère. “Iedereen heeft een unieke moleculaire cocktail die combinaties van meer dan 400 chemicaliën bevatten.” In ieder geval blijkt uit het onderzoek dat mensen die zichzelf verdedigen wat minder door muggen lastiggevallen zullen worden.

Dankzij het onderzoek kunnen er nieuwe stappen gezet worden om te voorkomen dat mensen geprikt worden door muggen. Het lerend vermogen van de mug kan namelijk ook in ons eigen voordeel gebruikt worden. “Door het begrijpen van de voorkeuren van de mug kunnen er nieuwe hulpmiddelen komen op het gebied van muggenbestrijding,” stelt onderzoeker Clément Vinauger.

Bronmateriaal

"Mosquitoes remember human smells, but also swats, Virginia Tech researchers find" - Virginia Tech

Afbeelding bovenaan dit artikel: FotoshopTofs / Pixabay

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd