Kunnen gigantische zinkgaten op 67P ontstaan door ijs dat onder het oppervlak van de komeet sublimeert? Jazeker, concluderen wetenschappers in een nieuw paper.
Onder het oppervlak van de komeet 67P – waar de Rosetta-ruimtesonde omheen cirkelt – bevindt zich ijs, zoals waterijs, koolstofmonoxideijs en koolstofdioxideijs. Door verhitting sublimeert het ijs onder het oppervlak. Dit is de faseovergang van een vaste fase naar een gasvormige fase, waarbij de vloeibare fase wordt overgeslagen. Door opwarming kan er dus een ondergrondse grot ontstaan. Wanneer het dak van zo’n grot instort, blijft er een zinkgat achter. Ook op aarde verschijnen soms van deze zinkgaten.
Langdurig proces
De afgelopen jaren zijn de eerste zinkgaten op komeet 67P gevonden. In de zogenoemde Seth-regio troffen astronomen zelfs een zinkgat met een breedte van 200 meter aan. Kan zoiets plotseling ontstaan? Nee, niet plotseling. Wetenschapper Olivier Mousis en zijn collega’s beweren dat het sublimatieproces in het geval van het Seth-zinkgat 800 tot 2.000 jaar duurde. Zij baseren dit op computersimulaties. Aangezien komeet 67P al zeker 7.000 jaar in het binnenste deel van het zonnestelsel zwerft, is het zeer aannemelijk dat de zinkgaten door sublimatie zijn ontstaan.
Jong versus oud
Overigens kan de leeftijd van een zinkgat achterhaald worden door te kijken naar de rand van een zinkgat. Bij jonge zinkgaten is de rand mooi scherp, bij oudere gaten is de rand aangetast door erosie. Ook liggen er bij oudere gaten meer ijs- en stofdeeltjes op de bodem.
Crashen op komeet 67P
De komende maanden houdt de kometenjager Rosetta het oppervlak van komeet 67P nauwlettend in de gaten. In september 2016 eindigt de missie, omdat de afstand tussen de zon en de komeet zo groot is, dat Rosetta grote moeite zal krijgen om voldoende zonne-energie te verzamelen. De Europese ruimtevaartorganisatie wil de ruimtesonde daarom zo zachtjes mogelijk laten crashen op de komeet.
