Zo zag je Jupiter nog nooit! Gasreus schittert op drie verschillende golflengtes van licht

De beelden geven ons een prachtige rondleiding door de onstuimige atmosfeer van Jupiter. Ga je mee?

Wetenschappers hebben verbluffende nieuwe beelden vrijgegeven van planeet Jupiter. Op de foto’s schittert de gasreus op drie verschillende golflengtes van licht, wat ons een uniek inkijkje geeft in de onstuimige atmosfeer van de grootste planeet uit ons zonnestelsel. Ga je mee met een prachtige rondleiding door Jupiter’s turbulente atmosfeer?

Golflengtes
Onderzoekers vervaardigden de nieuwe beelden met behulp van de Gemini North-telescoop en ruimtetelescoop Hubble. Op de foto’s is Jupiter te zien in drie verschillende golflengtes: infrarood licht, zichtbaar licht en ultraviolet licht. De beelden in zichtbaar licht en ultraviolet licht werden vastgelegd door Hubble’s Wide Field Camera 3, terwijl het Near-InfraRed Imager (NIRI) -instrument van Gemini North zich ontfermde over de infraroodbeelden. Alle foto’s werden precies op hetzelfde moment gemaakt.

Onstuimige atmosfeer
Op de beelden pronkt Jupiters onstuimige atmosfeer en zijn alom bekende kenmerken, zoals de grote rode vlek, verscheidende superstormen en gigantische cyclonen die zich rondom de planeet wikkelen. Op onderstaande beelden kun je zelf de gasreus op verschillende golflengtes van licht bewonderen en de wolken verkennen.


Drie afbeeldingen van Jupiter tonen de gasreus in drie verschillende soorten licht: infrarood licht, zichtbaar licht en ultraviolet licht. Afbeelding: International Gemini Observatory/NOIRLab/NSF/AURA/NASA/ESA, M.H. Wong and I. de Pater (UC Berkeley) et al.

Grote rode vlek
Nu je een wat beter beeld hebt van Jupiters wolkendek, vallen je misschien ook wat dingen op. Kijk maar eens naar de grote rode vlek op de verschillende golflengtes. Deze storm is op de beelden in zichtbaar licht en ultraviolet licht duidelijk te zien, terwijl hij bijna onzichtbaar is op infrarode golflengten. Deze discrepantie ontstaat doordat verschillende structuren op verschillende golflengten tevoorschijn komen. De infraroodwaarnemingen tonen gebieden bedekt met dikke wolken, terwijl de andere twee golflengtes de locaties van chromoforen (de deeltjes die de grote rode vlek zijn kenmerkende tint geven door blauw en ultraviolet licht te absorberen) laten zien.

Red Spot Jr.
Nog eentje. Rechtsonder in is een storm te zien die wetenschappers Red Spot Jr. hebben genoemd; het broertje van de grote rode vlek. Deze storm is ontstaan door de samensmelting van drie stormen van vergelijkbare grootte. In de afbeelding gemaakt in zichtbaar licht heeft de storm een duidelijke rode buitenrand met een wit centrum. Op de infrarode afbeelding is deze storm echter volledig onzichtbaar, verloren in de grotere band van koelere wolken die donker gekleurd zijn. Op ultraviolette golflengtes is de storm te zien als een donkerpaarse vlek. Net als de grote rode vlek wordt Red Spot Jr. gekleurd door chromoforen die zonnestraling absorberen bij zowel ultraviolette als blauwe golflengten. Hierdoor krijgt de vlek een rode kleur op beelden gemaakt in zichtbaar licht en een donker uiterlijk op beelden gemaakt in ultraviolet licht.

Cycloon
Nu eentje die wél te zien is in infrarood licht. Kijk maar eens naar de heldere streep op het noordelijk halfrond van Jupiter. Deze cycloon strekt zich uit over 72.000 kilometer in oost-west-richting. Bekijk deze structuur nu eens in zichtbaar licht en in ultraviolet licht. Op het zichtbare spectrum lijkt de cycloon donkerbruin, terwijl hij eigenlijk volledig wegvalt in ultraviolette golflengtes.

Dankzij deze drie foto’s van Jupiter begrijp je nu misschien ook een beetje beter waarom het zo belangrijk is om hemellichamen op verschillende golflengtes van licht te bestuderen. In het geval van Jupiter ziet de planeet er namelijk heel anders uit in de drie verschillende golflengtes. Elke golflengte onthult andere kenmerken en eigenschappen van de gasreus. En op deze manier leren we ook deze prachtige en onstuimige planeet steeds een beetje beter kennen.

Benieuwd naar de interactieve beelden, waarop je nog beter Jupiter in verschillende golflengtes kunt vergelijken? Klik dan hier, hier en hier!

Bronmateriaal

"By Jove! Jupiter Shows Its Stripes and Colors" - NOIRLab

Afbeelding bovenaan dit artikel: International Gemini Observatory/NOIRLab/NSF/AURA, M.H. Wong (UC Berkeley) et al.
Acknowledgments: M. Zamani

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd