Zoutrijk voedsel maakt niet dorstig, maar hongerig

Tot die verrassende conclusie komen onderzoekers tijdens een gesimuleerde missie naar Mars.

Verrassend genoeg is er eigenlijk nog nooit onderzoek gedaan naar het drinkgedrag van mensen die heel zout eten. Eerdere studies wezen wel uit dat mensen die zoutrijk voedsel eten meer urine produceerden. Dus werd aangenomen dat deze mensen ook meer dronken. Maar het zit net ietsje anders, zo schrijven onderzoekers in het blad The Journal of Clinical Investigation.

Mars

Waarom werd het onderzoek ten tijde van een gesimuleerde Marsmissie uitgevoerd? Nou, de belangrijkste reden daarvoor is dat het gewoon gemakkelijker is. De mannen zitten opgesloten en de onderzoekers konden dus precies controleren en meten wat de mannen aten en dronken.

Marsmissie
De onderzoekers baseren hun conclusie op een studie die werd uitgevoerd tijdens een gesimuleerde missie naar Mars (zie kader). Tijdens deze missie werden twee groepen mannen opgesloten in een zogenaamd ruimtevaartuig. De eerste groep werd gedurende 105 dagen opgesloten en bestudeerd. De andere groep over een periode van 205 dagen. Alle mannen aten tijdens de ‘Marsmissie’ exact hetzelfde. Alleen waren er perioden – die enkele weken duurden – waarin het voedsel extra zout werd gemaakt.

Minder drinken, meer honger
Uit het onderzoek blijkt dat wanneer de kosmonauten heel zout aten ze ook meer zout in hun urine hadden zitten. Ook produceerden ze meer urine wanneer ze heel zout aten. Maar verrassend genoeg was het niet zo dat de astronauten meer dronken wanneer ze veel zout binnenkregen. Sterker nog: hoe zouter het eten was, hoe minder de astronauten dronken. Tegelijkertijd maakten de astronauten wel vaker melding van een hongergevoel wanneer ze heel zout aten.

Ureum
Hoe kan dat? Eerder dachten onderzoekers dat de geladen natrium- en chloride-ionen in zout watermoleculen ‘vastgrepen’ en in de urine trokken. Maar dit onderzoek schetst een heel ander beeld. Zout blijft in de urine, terwijl water teruggaat: de nieren en het lichaam in. “Welke alternatieve drijvende kracht zorgde ervoor dat het water terugging?” vroegen de onderzoekers zich af. Experimenten met muizen leveren het verlossende antwoord op. Het lijkt namelijk alles te maken te hebben met ureum: een substantie die gevormd wordt in de lever. Bij muizen verzamelde ureum zich in de nieren waar het de aantrekkingskracht die natrium en chloride op water heeft, tegengaat. Maar het aanmaken van ureum vereist veel energie en dat verklaart weer waarom de astronauten wanneer ze veel zout aten, klaagden dat ze honger hadden.

Het onderzoek verandert de kijk die onderzoekers hebben op ureum. “Het is niet alleen een afvalproduct,” benadrukt onderzoeker Friedrich C. Luft. Het stofje heeft nog een andere belangrijke functie: het bindt zich aan water en verplaatst dat water. “De functie is: water binnenhouden, terwijl ons lichaam zich van zout ontdoet. De natuur heeft blijkbaar een manier gevonden om water dat anders door het zout in de urine wordt weggevoerd te behouden.”

Bronmateriaal

J Clin Invest. 2017. doi:10.1172/JCI88530
Citation Information: J Clin Invest. 2017. doi:10.1172/JCI88532

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd