Zuurstoftekort in Oostzee meer dan tien keer groter dan eeuw geleden

oostzee

De Oostzee heeft te kampen met een flink tekort aan zuurstof en daardoor sterven dieren en planten. Nieuw onderzoek toont nu aan dat de situatie alleen maar lijkt te verergeren: de afgelopen honderd jaar is het gebied waarin sprake is van zuurstoftekort uitgegroeid tot een gebied dat anderhalf keer zo groot is als Denemarken.

De diepere delen van de Oostzee hebben altijd al te maken gehad met een laag zuurstofgehalte. Maar het deel van de Oostzee dat echt te weinig zuurstof bevat, groeit. Rond 1900 was het deel van de Oostzee dat te maken had met een tekort aan zuurstof ongeveer 5000 vierkante kilometer groot. Anno 2014 strekt het zich over 60.000 vierkante kilometer uit.

Voedingsstoffen
Maar hoe komt dat? “We analyseerden de watertemperatuur, hoeveelheid zuurstof en het zoutgehalte in de afgelopen 115 jaar,” vertelt onderzoeker Jacob Carstensen. “Op basis van deze analyse kunnen we concluderen dat de vele voedingsstoffen van het land de belangrijkste oorzaak van het wijdverbreid opraken van de zuurstof is.” Wanneer er veel voedingsstoffen in het water belanden, neemt de hoeveelheid alg toe. Te veel algen kunnen ervoor zorgen dat de hoeveelheid zuurstof in het water rap terugloopt.

De Oostzee. Afbeelding: via Wikimedia Commons.
De Oostzee. Afbeelding: via Wikimedia Commons.
Warmer
Klimaatverandering helpt ondertussen ook niet mee. De temperaturen stijgen. En onder warmere omstandigheden lost zuurstof moeilijker op. Bovendien gaan organismen meer zuurstof verbruiken. “De watertemperatuur is gestegen en zal de komende jaren blijven stijgen. Het is daarom extra belangrijk dat de landen die de Oostzee omringen toegewijd zijn aan het actieplan omtrent de Oostzee en zich inzetten om de hoeveelheid voedingsstoffen die nu in de Oostzee beland terug te dringen.” Zelfs wanneer maatregelen worden getroffen om de hoeveelheid zuurstof in de Oostzee op te krikken, kan het echter nog lang duren voor organismen zich naar gebieden waarin eerder te weinig zuurstof was, begeven.

Een tekort aan zuurstof ontstaat wanneer de diepere delen van de Oostzee meer zuurstof verbruiken dan deze aangeboden krijgen. Wanneer de hoeveelheid zuurstof in de diepere delen terugloopt, heeft dat een negatieve invloed op het gehele ecosysteem. De zeebodem verandert namelijk in een gebied waarin alleen bacteriën die met heel weinig zuurstof uit de voeten kunnen, kunnen leven. Sommige van deze bacteriën produceren methaan. Dat methaan bubbelt uit de zeebodem omhoog en kan dan giftig stukjes zeebodem rijk aan waterstofsulfide met zich meesleuren. De verstoring van de sedimenten kan zelfs vissen die op grote afstand van de zeebodem leven, doden.

Bronmateriaal

"Oxygen depletion in the Baltic Sea is ten times worse than a century ago" - Aarhus Universiteit (via Sciencedaily.com)
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door Peter Samow (via Wikimedia Commons).

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd