Zwart gat met staartje doet denken aan gevechtsvliegtuig met naverbrander

Wetenschappers hebben een bijzonder zwart gat onder de loep genomen: het zwarte gat gooit materie naar buiten en creëert zo een materiestraal die sterk doet denken aan de naverbranding van een gevechtsvliegtuig. Wellicht kan die vergelijking verklaren hoe materiestralen zoals deze ontstaan.

Misschien heeft u het bij gevechtsvliegtuigen wel eens gezien: de naverbrander. Om voor extra stuwkracht te zorgen, wordt brandstof toegevoegd aan de hete uitlaatgassen. Hierdoor worden die uitlaatgassen nog warmer en leveren ze extra stuwkracht (zie ook de foto hieronder).

Materie
Astronomen moesten direct aan die naverbranding denken toen ze met behulp van de Australia Telescope Compact Array een zwart gat onder de loep namen. Het zwarte gat in kwestie bevindt zich in het hart van een afgelegen sterrenstelsel en spuugt een stroom materie uit die sterk doet denken aan de naverbranding van een gevechtsvliegtuig.

Foto: Michael Arteaga / US Navy.

Lichte en donkere vlekjes
Zo is op de foto’s die de onderzoekers maakten, duidelijk te zien dat de materiestraal lichte en donkere plekken telt. Het patroon waarmee deze voorkomen, doet sterk denken aan het patroon dat we ook bij een naverbrander zien. “Een intrigerende mogelijkheid is dat het patroon dat we in deze kosmische jet zien op dezelfde manier geproduceerd wordt als het patroon in de uitstoot van een gevechtsvliegtuig,” vertelt onderzoeker Leith Godfrey.

Ontstaan
Wetenschappers proberen al jaren te achterhalen hoe de kosmische jets precies ontstaan en waar ze uit bestaan, vooralsnog zonder resultaat. Het enige wat we weten is dat ze ontstaan wanneer materie in een superzwaar gat in het hart van een sterrenstelsel valt. “Als de heldere plekken in de astronomische jets op dezelfde manier ontstaan als in de aardse motoren dan kan de afstand tussen die vlekken ons van belangrijke informatie voorzien over de kracht van de jet en de dichtheid van de omringende ruimte.”

Achterhalen hoe deze jets precies werken, is van cruciaal belang, zo benadrukt Godfrey. Zonder die informatie kunnen we heel veel andere dingen in het heelal niet goed verklaren. “Als we willen begrijpen hoe sterrenstelsels zich vormen en groeien, dan moeten we deze jets begrijpen. Ze zijn extreem krachtig en we denken dat ze de vorming van sterren kunnen stoppen en dus beperken hoe groot sterrenstelsels kunnen worden en invloed hebben op hoe het universum er vandaag de dag uitziet.”

Bronmateriaal

"Astronomers study two million light year ‘extragalactic afterburner’" - Icrar.org
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door Dr Leith Godfrey, ICRAR / Dr Jim Lovell, UTas.

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd