Wetenschap ontrafelt menukaart van de orka

Wat eten orka’s precies? Wetenschappers beantwoorden die vraag door Inuits aan het woord te laten.

Het komt maar zelden voor dat wetenschappers precies op het goede moment op de juiste plaats zijn en zien hoe een wilde orka in de wateren ten oosten van Canada zijn prooi verorbert. En dus is er ook weinig bekend over wat de orka’s in dit gebied precies eten en hoe ze hun prooi vangen.

Inuit
Om daar toch snel en gemakkelijk inzicht in te krijgen, namen de onderzoekers hun toevlucht tot de Inuits. Jagende Inuits zijn er met regelmaat getuige van hoe een orka jaagt en eet. En dus kunnen zij eigenlijk alles over dit enorme dier vertellen. De onderzoekers namen 105 interviews af om het menu van de orka te achterhalen.

Narwal
Uit de interviews blijkt dat de orka in dit gebied niet zo kieskeurig is. Het dier eet eigenlijk alles wat hij te pakken kan krijgen. Het vaakst zagen de Inuits hoe een orka een zeehond verorberde. Maar ook de narwal (een walvis met een enorme slagtand op zijn neus) ging er vaak in. Net als witte walvissen en zelfs de vele meters lange Groenlandse walvissen pronken op het menu.

WIST U DAT…

…een Engelse wetenschapper een jaar als een Eskimo leefde? Lees zijn verhaal hier!

Methodiek
De onderzoekers vroegen de Inuits ook hoe de orka’s hun prooi precies vingen. De Groenlandse walvis werd vaak onder water geduwd, terwijl zijn blaasgat werd afgedekt. Ondertussen werd het dier flink verwond doordat de orka’s de walvis beten of met hun eigen lichaam ramden. De orka’s werken daarbij nauw samen: sommigen voorkomen dat de walvis ontsnapt, anderen takelen de walvis toe en weer anderen duwen de walvis onder water. Zo zijn grote groepen orka’s prima in staat om ook volwassen walvissen te doden. De narwal wordt door de orka’s vaak naar dieper water gebracht en uitgeput. Zodra het beest erg moe is, wordt de echte aanval gestart: de orka’s breken zijn ribben en bijten er stukken uit. Met die stukken spelen de orka’s ook, zo vertelden de Inuits. Zo gooien ze de delen in de lucht. Soms wordt de narwal ook verdronken. Hetzelfde geldt voor de witte walvis. Volgens sommige Inuits vermijden de orka’s de mannelijke narwals, omdat deze een slagtand hebben waarmee ze ook de orka kunnen doden. Zeehonden nemen vaak hun toevlucht tot zee-ijs, maar ook daar weten de orka’s wel wat op. Ze omringen het zee-ijs en maken golven zodat de zeehond eraf valt.

Angst
In veel gevallen trekt de orka – omdat deze sterk, groot en slim is – aan het langste eind. En de dieren die op zijn menu staan, weten dat ook. De Inuits vertellen dat dieren die een orka gesignaleerd hebben vaak direct naar ondiep water trekken waar de orka’s niet kunnen komen.

De studie van deze wetenschappers is bijzonder interessant. Het is ook facinerend om alle waarnemingen van Inuits eens door te lezen. We weten vrij veel van de orka, maar hun waarnemingen maken de puzzel compleet. En dat is belangrijk. Orka’s komen wereldwijd voor en hebben als indrukwekkend roofdier een enorme impact op ecosystemen. Wanneer we bedreigde dieren die deel uitmaken van zo’n ecosysteem willen beschermen, moeten we dan ook eerst meer weten over de orka.

Bronmateriaal

"Prey items and predation behavior of killer whales (Orcinus orca) in Nunavut, Canada based on Inuit hunter interviews" - Aquaticbiosystems.org
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door Jaime Ramos / U.S. Antarctic Program, National Science Foundation.

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd