De oplossing blijkt met een prijskaartje van 393 miljard dollar een stuk duurder dan gedacht.
Bomen spelen een cruciale rol in het beheersen van ons klimaat. Dat komt omdat ze in staat zijn om veel van ons overtollig uitgestoten CO2 op te nemen. Bomen absorberen namelijk atmosferische CO2 en houden de aarde zo koeler. Om klimaatverandering af te remmen wordt er dan ook hoopvol gekeken naar het planten van meer bomen. Maar dat gaat ons wel aardig wat kosten, zo stelt een nieuwe studie.
Bomen planten
Een aantal recente onderzoeken heeft gesuggereerd dat het planten, beheren en beschermen van bomen een aanzienlijk deel van het wereldwijde klimaatprobleem kan oplossen. Zo stelden wetenschappers bijvoorbeeld vorig jaar dat als we nú beginnen met het planten van bomen, de CO2-concentratie in de atmosfeer met 25% kan afnemen, waardoor we de klok in feite een eeuw terugdraaien. Hun studie wijst uit dat onze planeet momenteel nog 0,9 miljard hectare beschikbaar heeft die geschikt is voor de aanleg van bossen. En als we die volzetten met bomen, kunnen die – wanneer ze eenmaal volwassen zijn – zo’n 205 miljard ton CO2 uit de atmosfeer halen. Dat is grofweg tweederde van de 300 miljard ton CO2 die we sinds de industriële revolutie aan de atmosfeer hebben toegevoegd. Dat klinkt misschien als goed nieuws. Maar volgens de onderzoekers uit de huidige studie zijn in de meeste onderzoeken de kosten van zo’n grootschalige project niet meegenomen.
Kosten
In de nieuwe studie besloten de onderzoekers zich over het prijskaartje te buigen. “Tot nu toe is er beperkt onderzoek gedaan naar de kosten van het aanpakken van klimaatverandering door middel het planten van bossen,” vertelt onderzoeksleider Kemen Austin. “Een beter begrip van de kosten zal ons meer inzicht verschaffen in efficiënter beleid.”
Vermindering
Allereerst berekenden de onderzoekers dat het planten en beschermen van bomen – vooral in de tropen – de CO2-uitstoot tussen 2025 en 2055 met maar liefst zes gigaton per jaar zou kunnen verminderen. Een reductie van 6 gigaton tegen 2055 zou neerkomen op ongeveer 10 procent van de totale reductie die nodig is om te voorkomen dat de aarde met meer dan 1,5 of 2 graden Celsius opwarmt. Die vermindering, zo blijkt nu uit het economisch model van de onderzoekers, zou in diezelfde periode maar liefst 393 miljard dollar per jaar gaan kosten. En dat is een stuk duurder dan gedacht. “Er is een aanzienlijke hoeveelheid koolstof dat door bossen kan worden opgeslagen,” vertelt onderzoeker Brent Sohngen. “Maar daar zijn behoorlijk wat kosten mee gemoeid.”
Het beperken van de opwarming van de aarde zou overigens ook niet betekenen dat klimaatverandering volledig wordt opgelost. Op dit moment stevenen we af op een temperatuurstijging van zo’n 4 graden Celsius tegen het einde van de eeuw. Als we echter onze handen uit de mouwen steken, valt dit nog enigszins te bedwingen. Zo hebben landen in het Parijse klimaatakkoord afgesproken om er alles aan te doen om de opwarming van de aarde tot 2 graden Celsius te beperken en zelfs hun best te zullen doen om de aarde niet meer dan 1,5 graad warmer te laten worden. Maar zelfs bij een temperatuurstijging van twee graden Celsius zullen extreme hittegolven bijvoorbeeld nog steeds aan de orde van de dag zijn. Ook zullen droogtes vele stedelijke omgevingen teisteren en zal zware regenval – inclusief tropische stormen en orkanen – vaker op het toneel verschijnen. Om nog maar te zwijgen over de vele insecten en andere dieren die zelfs bij een temperatuurstijging van ‘slechts’ 2 graden Celsius, het loodje zullen leggen.
Het planten van bomen om het klimaat te redden gaat dus een lieve duit kosten. Maar de onderzoekers dragen in hun studie ook een alternatief aan. Zo ontdekten ze dat het beschermen van bestaande bomen goedkoper is dan het aanplanten van nieuwe. Bovendien blijkt dat een beter bosbeheer – waarbij er ook rekening wordt gehouden met hoe en wanneer er bomen worden gekapt – goedkope opties biedt om koolstof op te slaan in regio’s waar houtbeheer een belangrijke economische activiteit omvat. “Het beschermen, beheren en herstellen van bossen zal nodig zijn om de gevaarlijke gevolgen van klimaatverandering te vermijden,” betoogt Austin. “Bovendien heeft dit belangrijke bijkomende voordelen, zoals het behoud van de biodiversiteit, verbetering van de producten en diensten die ecosystemen ons opleveren en bescherming van ons levensonderhoud.”
Toch erkennen de onderzoekers dat een beter beheer van de wereldwijde bossen maar een druppel op een gloeiende plaat is. Energiebronnen die niet afhankelijk zijn van fossiele brandstoffen – zoals zonne- en windenergie – zullen waarschijnlijk veel belangrijker zijn om klimaatverandering een halt toe te roepen. “Een derde van alle inspanningen zouden we aan het beheer van bossen moeten besteden en twee derde aan andere zaken,” zo stelt Sohngen. “Denk aan het verminderen van ons gebruik van steenkool, het investeren in zonne-energie en het overschakelen op elektriciteit. Als we ons kosten zo laag mogelijk willen houden, is dat het beste om te doen.”
