Een tragische mijlpaal, aldus Amerikaanse wetenschappers.
Al decennialang komen de meeste Amerikanen te overlijden door hart- en vaatziekten en kanker. Maar daar is nu verandering in gekomen, zo schrijven onderzoekers van de Virginia Commonwealth University in het blad Journal of the American Medical Association. Op dit moment is COVID-19 namelijk doodsoorzaak no. 1 in de VS.
2430 doden per dag
Sinds november is het aantal mensen dat door toedoen van het coronavirus SARS-CoV-2 komt te overlijden, verdriedubbeld. Waar in november nog zo’n 826 Amerikanen per dag overleden aan COVID-19 zijn dat er nu zo’n 2430 per dag. En daarmee eist het virus nu aanzienlijk meer levens dan de tot voor kort meestvoorkomende doodsoorzaken: hart- en vaatziekten (verantwoordelijk voor ongeveer 1700 doden per dag) en kanker (ongeveer 1600 doden per dag).
“Het is al lang geleden dat een infectieziekte voor het gehele land de meestvoorkomende doodsoorzaak was,” merkt onderzoeker Steven Woolf op. “En het is een tragische mijlpaal die we hadden kunnen voorkomen.”
In werkelijkheid nog meer doden
En de officiële sterftecijfers onderschatten waarschijnlijk nog het werkelijke aantal mensen dat door toedoen van COVID-19 overlijdt, zo stellen de onderzoekers. Sterftes worden soms veel later pas doorgegeven of verkeerd gecodeerd (waardoor ze onterecht niet aan COVID-19 worden toegeschreven). Daarnaast zijn er op het moment waarschijnlijk ook veel Amerikanen die indirect door toedoen van COVID-19 komen te overlijden, bijvoorbeeld omdat hun operaties of andere behandelingen moeten worden uitgesteld of een diagnose te laat gesteld wordt. Ook de sociaaleconomische impact van de pandemie – zoals een leven in isolement of het verlies van werk – heeft een impact op de gezondheid van de Amerikanen en hun sterftekans. Dat alles in ogenschouw nemend, zou het aantal Amerikanen dat door toedoen van COVID-19 komt te overlijden nog wel eens 20 procent hoger kunnen liggen dan de officiële cijfers doen vermoeden.
Voorkomen
De onderzoekers hopen dat hun studie de Amerikanen wakker kan schudden. “Het punt is dat dit verlies van levens voorkomen kan worden,” benadrukt Woolff. “Als we terugkijken zijn er zoveel sterftes die we al hadden kunnen voorkomen. En als we vooruit kijken, is er weliswaar de hoop van een vaccin, maar dat komt niet snel genoeg om de mensen die nu stervende zijn, te redden. Het is belangrijk dat Amerikanen mondkapjes gaan dragen, afstand houden en grote bijeenkomsten mijden, want anders gaan we nog veel meer alarmerende cijfers zien en zal COVID-19 nog veel te lang de meestvoorkomende doodsoorzaak blijven.”
Oorzaak
Over de exacte oorzaken van de hoge besmettings- en sterftecijfers in de VS doen de wetenschappers in hun studie geen uitspraken. Ze stellen alleen dat COVID-19 de belangrijkste doodsoorzaak kon worden doordat ‘het publiek en de leiders (van de Verenigde Staten, red.) er niet in slaagden adequate stappen te zetten om besmettingen te voorkomen”.
Zwaargetroffen
Sinds het coronavirus ook in de Verenigde Staten uitbrak, zijn volgens de officiële cijfers zo’n 17,2 miljoen Amerikanen besmet geraakt. Het maakt de VS tot een overtuigende koploper in de lijst met zwaarst getroffen landen (India staat met bijna 10 miljoen besmettingen op de tweede plaats, gevolgd door Brazilië met 7,1 miljoen besmettingen). Volgens de laatste cijfers zijn in de VS meer dan 310.000 mensen aan COVID-19 overleden. En met name de laatste weken lopen de cijfers dus snel op. “Elke 40 seconden sterft er nu één Amerikaan aan COVID-19,” aldus Peter Buckley, verbonden aan de VCU School of Medicine, maar niet betrokken bij het onderzoek.
Overigens neemt niet alleen in de VS het aantal besmettingen sterk toe. Ook tal van andere landen – waaronder Nederland – zien zich geconfronteerd met meer besmettingen en sterftes. Het wordt in verband gebracht met de winterse weersomstandigheden, waarin virussen doorgaans beter gedijen. Ook het feit dat mensen in deze tijd van het jaar veel meer binnen zitten, speelt het virus in de kaart.
