Daarom zie je een mug er nooit met jouw bloed vandoor gaan

Stiekem opstijgen, blijkt een kunst apart. En muggen beheersen ‘m.

Vrouwelijke muggen hebben bloed nodig om eitjes te kunnen leggen. En dat bloed halen ze – onder meer – bij mensen vandaan. Het roept een interessante vraag op. Want eenmaal volgezogen zijn die mugjes best zwaar. Hoe kunnen ze dan toch ongezien en ongevoeld en snel hun slachtoffers verlaten?

Camera
Een internationaal team van onderzoekers – waaronder ook wetenschappers van de universiteit van Wageningen – heeft dat nu uitgezocht. De onderzoekers maakten daartoe met behulp van hogesnelheidscamera’s beelden van malariamuggen die zich hadden volgezogen en het hazenpad kozen. De beelden onthullen dat de muggen een ingenieuze techniek ontwikkeld hebben om hun slachtoffers snel en ongezien te kunnen verlaten.

Zo doen ze het
Ongeveer 30 milliseconden voor vertrek beginnen de muggen met hun vleugels te slaan. En snel ook: met een frequentie van zo’n 600 slagen per seconde (ter vergelijking: andere insecten slaan ongeveer 200 keer per seconde met hun vleugels). Door dat snelle geflap nemen de muggenvleugels 60% van de kracht die nodig is om op te stijgen voor hun rekening. Tegelijkertijd gebruiken de muggen hun lange poten om de druk in deze 30 milliseconden voor vertrek geleidelijk op te voeren, zodat het slachtoffer niet merkt dat de mug vertrekt.

Discreet én snel
De aanpak van de mug staat haaks op die van veel andere insecten. De meeste insecten gooien zich namelijk met een stevige druk van de poten gewoon in de lucht. Effectief, maar niet zo discreet. En discretie is wat een mug nodig heeft. Maar: komt discretie niet met een prijs? Zijn de muggen met hun ingenieuze opstijgtechniek niet traag? Ook dat hebben de onderzoekers uitgezocht. Hiertoe vergeleken ze opstijgende muggen met opstijgende fruitvliegjes. De fruitvliegen bleken vier keer meer kracht te moeten zetten om op te stijgen (genoeg om door een mens opgemerkt te worden), maar waren niet sneller dan de veel subtielere mug. In andere woorden: de discrete opstijgtechniek maakt muggen niet trager.

In de nabije toekomst hopen de onderzoekers ook andere bloedzuigende insecten te bestuderen en te achterhalen of zij dezelfde strategie gebruiken om hun slachtoffers nietsvermoedend achter te laten. Ook willen de wetenschappers de landingstechniek van muggen onderzoeken. Want we zien ze niet vertrekken. Maar we zien ze ook niet komen. En hoe doen ze dat? Uiteindelijk moeten deze studies handvatten bieden voor het bestrijden van insecten die ziekten (zoals bijvoorbeeld malaria) verspreiden.

Bronmateriaal

"Hoe een volgezogen malariamug ongezien aan zijn slachtoffer ontsnapt" - Wageningen University

Afbeelding bovenaan dit artikel: 41330 / Pixabay

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd