Zo verwachten deskundigen dat het aantal doden door tuberculose sterk zal stijgen.
In een poging het coronavirus SARS-CoV-2 te bedwingen, hebben landen wereldwijd strikte maatregelen getroffen. Mensen kregen het advies zo veel mogelijk thuis te blijven, regelmatig de handen te wassen en 1,5 meter afstand te houden van anderen. Grote bijeenkomsten werden verboden en wie verkoudheidsklachten heeft, blijft uit voorzorg sowieso thuis. En die maatregelen werpen hun vruchten af; het aantal nieuwe besmettingen is scherp gedaald.
Griep
Eerder suggereerden studies al dat de maatregelen ook een positief effect hadden op andere infectieziekten. Zo verliep het griepseizoen bijvoorbeeld een stuk minder hevig. In onze pogingen de verspreiding van het coronavirus te bedwingen, staken we en passant ook een stokje voor de verspreiding van griep. En zo zijn er naar alle waarschijnlijkheid nog wel meer ziekten die zich door de corona-lockdown een stuk moeilijker verspreiden. Denk bijvoorbeeld aan seksueel overdraagbare aandoeningen. Of een verkoudheid.
1,4 miljoen extra doden
Maar er zijn ook infectieziekten die door de lockdown juist kunnen gaan floreren. En tuberculose is er één van. Daarvoor waarschuwde het Stop TB Partnerschip eerder deze maand. Een lockdown van drie maanden zal er naar verwachting voor zorgen dat er tussen 2020 en 2025 6,3 miljoen extra mensen met TB gediagnosticeerd worden en in dezelfde periode zo’n 1,4 miljoen extra mensen aan TB overlijden.
Modellen
De stichting baseert die conclusies op een onderzoek dat in samenwerking met onder meer het Imperial College London en de Johns Hopkins University is opgezet. Wetenschappers modelleerden de impact die de huidige pandemie in India, Kenia en Oekraïne – drie landen waarin jaarlijks nog veel mensen tuberculose krijgen – heeft. Vervolgens extrapoleerden ze die gegevens om een inschatting te maken van de wereldwijde impact die COVID-19 op het aantal patiënten met TB heeft. De onderzoekers zijn daarbij uitgegaan van een drie maanden durende lockdown die in de periode erna geleidelijk aan weer versoepeld wordt. En waarbij het zeker 10 maanden duurt om de zorg voor TB-patiënten en op preventie gerichte dienstverlening weer op peil te krijgen.
Tuberculose is nog altijd de meest dodelijke infectieziekte op aarde, verantwoordelijk voor zo’n 1,5 miljoen sterftegevallen per jaar. De afgelopen jaren is het aantal mensen dat TB krijgt en het aantal mensen dat eraan overlijdt, sterk afgenomen. Dat komt doordat er met name in landen waar TB veel voorkomt, meer tijd en geld is vrijgemaakt voor het vroegtijdig diagnosticeren van de ziekte, waardoor ook tijdig met een passende behandeling kan worden gestart. Ondanks al die maatregelen blijft TB echter een zeer dodelijke ziekte, waaraan in 2018 in bijvoorbeeld India nog dagelijks 1230 mensen overleden.
Terug in de tijd
De resultaten zijn zorgwekkend. Zo zou het wereldwijde aantal mensen dat in 2021 met TB gediagnosticeerd wordt en/of er eraan overlijdt, ongeveer gelijk zijn aan het aantal diagnoses en sterftegevallen dat in 2016 werd genoteerd. Het betekent dat men in de strijd tegen TB, door toedoen van de corona-lockdown, in één keer zo’n vijf jaar terug in de tijd worden geworpen.
Dat het aantal mensen met TB de komende jaren weer zal gaan stijgen, komt doordat de focus van veel overheden momenteel op SARS-CoV-2 ligt. Hierdoor wordt er veel minder of zelfs niet langer gezocht naar nieuwe gevallen van TB. Ook zijn behandelingen van bestaande TB-patiënten uitgesteld of onderbroken. Het is gevaarlijk, zo stelt Stop TB Partnership. Want TB wordt vaak behandeld met een combinatie van antibiotica en wanneer de behandeling niet goed wordt begeleid of afgemaakt, kan het aantal mensen met een multiresistente vorm van TB sterk stijgen.
Het is dan ook zaak dat TB snel weer hoog op de agenda komt te staan, zo stellen de onderzoekers. Landen die van oudsher vaak met TB te maken hebben, zouden mankracht en geld vrij moeten maken om TB ook in deze tijd tijdig te kunnen diagnosticeren en behandelen. “Als we TB weer negeren, zou er zeker een half decennium aan zuurverdiende vooruitgang in de strijd tegen ‘s werelds dodelijkste infectieziekte verloren gaan,” zo waarschuwt dr. Lucica Ditiu, namens Stop TB Partnership. “En zouden er nog eens miljoenen extra mensen ziek worden.”
