Eeuwig leven dankzij de naakte molrat?

Een lang en gelukkig leven: wie wil dat nu niet? Mogelijk kan de naakte molrat – één van de vreemdste dieren ooit – ons daaraan helpen.

Het is niet moeders mooiste, maar de unieke kenmerken van dit beest maken veel goed. De naakte molrat is bijzonder. Dat begint al met het uiterlijk. Zoals de naam al doet vermoeden, heeft de molrat geen haar. Ook zijn de beestje blind en hebben ze enorme tanden. En als klap op de vuurpijl brengen ze een onaangename geur met zich mee.

Wonen
De naakte molrat leeft onder de grond. Het beestje legt gangenstelsels aan en deelt deze soms wel met 300 anderen. Samen vormen de naakte molratten een kolonie die sterk doet denken aan die van bijen. Net als bijen hebben naakte molratten een koningin die met een beperkt aantal mannetjes paart en voor nageslacht zorgt. De rest van de kolonie houdt zich bezig met de bescherming van het gangenstelsel en het zoeken van voedsel.

De naakte molrat. Foto's: UIC Photo (via NSF.gov).

Giftig
Het leven van zo’n naakte molrat kan op ons wat gevaarlijk overkomen. De diertjes leven op aardige diepte in hele smalle holletjes. Er is bijzonder weinig zuurstof en de lucht die de beestjes inademen, is bijzonder zuur. Dat komt omdat ze zo’n klein oppervlak onder de grond met zoveel dieren delen. Elk ander zoogdier zou aan die zure lucht een flink hersenletsel overhouden. Maar de naakte molrat niet. Zelfs redelijk lange perioden van zuurstoftekort weet de naakte molrat te overleven.

De enige

De naakte molrat is het enige zoogdier met een maatschappij à la bijen. Ook is het het enige koudbloedige zoogdier. En dan is er ook nog iets bijzonders aan de hand met het sperma van de naakte molrat: het kan amper zwemmen.

Pijn
Daar komt nog eens bij dat het beestje lang niet alle pijn voelt. Zo ondervindt de naakte molrat geen hinder van brandende zuren zoals citroensap of pittige ingrediënten zoals chilipepers. Simpelweg, omdat het beestje dat soort pijn niet voelen kan.

Oud
Het zijn allemaal factoren die de naakte molrat uitzonderlijk uniek maken. Maar het blijft hier niet bij. Het lijkt er namelijk ook op dat het beestje geen kanker kan krijgen. En de naakte molrat leeft ook nog eens uitzonderlijk lang: soms worden de dieren wel ouder dan twintig jaar.

Naakte molratten. Foto: UIC Photo (via NSF.gov).
Interessant
Als u dit alles zo leest, zal het u niet verwonderen dat de naakte molrat de aandacht van wetenschappers heeft getrokken. Het kan namelijk wel eens zo zijn dat wij heel veel van dit beestje kunnen leren. En wetenschappers zijn in hun nieuwsgierigheid reeds van alles over de naakte molrat te weten gekomen. Zo hebben onderzoekers al wel een idee hoe het komt dat deze dieren zolang kunnen leven. De belangrijkste oorzaak van ouderdom is dat stofjes onze cellen aantasten. De naakte molrat wordt hoogstwaarschijnlijk vertraagd oud, omdat hij in moeilijke tijden (als er bijvoorbeeld weinig voedsel is) zijn stofwisseling (en zo ook de beschadiging van cellen) beperkt. En ook hun resistentie voor kanker denken onderzoekers zo langzamerhand te kunnen verklaren. De beestjes beschikken over een dubbele bescherming tegen kanker.

Genoom
Ontdekken hoe het beestje zichzelf beschermt tegen onder meer ouderdom, kanker en zuren is een eerste stap. Maar uiteindelijk willen onderzoekers natuurlijk een vertaalslag maken naar de mens. Hoe kan de naakte molrat ons helpen om kanker en ouderdom op afstand te houden? Wetenschappers hebben onlangs in een poging een antwoord te vinden op die vraag een belangrijke stap gezet. Ze hebben het genoom van de naakte molrat in kaart gebracht. Het wordt het uitgangspunt voor vele wetenschappelijke onderzoeken naar de bijzondere kenmerken van de naakte molrat. En hopelijk leidt het ook tot conclusies waar wij mensen ons voordeel met kunnen doen.

Het kan nog wel een tijdje duren voor het zover is. En de kans dat we straks dankzij de naakte molrat tweehonderd jaar leven is klein. Maar het is desalniettemin hoopgevend, zo’n helpende hand vanuit de natuur. Het is weer een extra puzzelstukje in onze zoektocht naar zo’n lang (en bij voorkeur) gelukkig leven. Hoe invloedrijk dit bijzondere puzzelstukje gaat zijn? De tijd zal het leren!

Bronmateriaal

"Naked Mole-Rats' Secrets Revealed" - NSF.gov
"Ugly Duckling Mole Rats Might Hold Key To Longevity" - Sciencedaily.com
De foto bovenaan dit artikel is gemaakt door Joshua Nixon (cc via Flickr.com).

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd