Klimaatverandering is reeds merkbaar in de Noordzee

De zeespiegel in de Noordzee is in de periode 1958-2014 acht centimeter gestegen. En dat is deels te wijten aan klimaatverandering.

Tot die conclusie komt een internationaal team van onderzoekers – waaronder wetenschappers van de TU Delft – in het blad Geophysical Research Letters.

Allerlei factoren
Vaststellen in hoeverre de zeespiegel in de Noordzee is gestegen, was niet eens zo heel lastig: de zeespiegelstijging is in de periode 1958-2014 heel nauwkeurig bijgehouden. Veel lastiger is het om vast te stellen welke factoren aan die zeespiegelstijging hebben bijgedragen. “Er spelen nogal wat factoren een rol,” vertelt onderzoeker Thomas Frederikse. “Het smelten van landijs in gletsjers en bijvoorbeeld op Groenland, het uitzetten van het zeewater door stijgende temperaturen, maar ook het gebruik van grondwater en zelfs de opslag van grote hoeveelheden zoetwater op het land in grote stuwmeren.”

Opveren
Daar komt nog eens bij dat de zeespiegel wordt gemeten ten opzichte van het niveau van het land. Maar ook het land beweegt. Bijvoorbeeld doordat de massaverdeling op aarde – door het smelten van ijs op het land – verandert en de aarde daarbij een heel klein beetje vervormt. Of doordat het land nog altijd ‘opveert’ nu de grote hoeveelheden ijs die het land tijdens de laatste ijstijd naar beneden duwden, zijn gesmolten. “In deze studie hebben we al deze verschillende invloeden voor de Noordzee weten te ontrafelen en precies gemodelleerd. Dit is belangrijk want dit betekent dat de modellen voor zeespiegelstijging nog betrouwbaarder worden.”

De zeespiegel in de Noordzee stijgt lang niet zo hard als de zeespiegels in andere delen van de wereld

Dichtbij Groenland
Al met al blijkt uit het onderzoek dat de zeespiegel in de Noordzee in de onderzochte periode met zo’n 8 centimeter is gestegen. Daarmee stijgt deze zeespiegel lang niet zo hard als de zeespiegels in andere delen van de wereld. “Dit heeft te maken met het feit dat we ons relatief dicht bij het smeltende landijs van Groenland bevinden. Dit is misschien tegen de intuïtie, maar hoe verder je hier op de wereldbol van afzit, hoe groter de gevolgen voor de zeespiegel zijn. Mocht omgekeerd het landijs op Antarctica sneller gaan smelten, dan hebben we dus juist in onze contreien een groot probleem.”

De zeespiegel valt dus eigenlijk – in vergelijking met andere delen van de wereld – wel mee. “Maar we laten tegelijk ook zien dat we de smeltende gletsjers en ijskappen ‘nodig hebben’ om de gemeten zeespiegelstijging te kunnen verklaren,” stelt Frederikse. “In die zin zien we de gevolgen van klimaatverandering dus al in de Noordzee. We vermoedden al dat dit zo was, maar we hebben het nu echt aangetoond door de afgelopen vijftig jaar precies te modelleren.”

Bronmateriaal

"Closing the sea level budget on a regional scale: trends and variability on the Northwestern European continental shelf" - Geophysical Research Letters
De afbeelding bovenaan dit artikel is gemaakt door Volker Spöring (via Wikimedia Commons).

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd