Nog nooit waargenomen structuren ontdekt in de zonne-atmosfeer

Opgepoetste beelden van de zogenoemde corona onthullen dat deze veel complexer en dynamischer is dan gedacht.

De atmosfeer van de zon kun je onderverdelen in verschillende lagen. En de buitenste laag wordt ook wel de corona genoemd. Hier ontspringt de zonnewind: een stroom van geladen deeltjes die zich in alle richtingen van de zon vandaan haast. Met behulp van NASA’s Solar Terrestraial Relations Observatory-A (STEREO-A) hebben onderzoekers de corona al goed in beeld weten te brengen. Maar wetenschappers hebben de kwaliteit van de beelden nu verder opgekrikt, waardoor er nog meer details zichtbaar worden. En dat heeft verstrekkende gevolgen voor ons begrip van de corona. “Elke structuur waarvan we dachten dat we deze begrepen, blijkt te bestaan uit kleinere structuren en veel dynamischer te zijn dan we dachten,” aldus onderzoeker Craig DeForest.

Lussen
Een mooi voorbeeld daarvan zijn de magnetische lussen die op de zon ontstaan en coronale massa ejecties voort kunnen brengen (dit zijn gigantische plasmawolken die doorspekt zijn met magnetische veldlijnen). Aangenomen werd dat deze lussen vrij eenvoudig waren. Maar niets is minder waar. “Wat wij ontdekten, is dat het niet één lus is,” stelt DeForest. “De lussen zijn opgebouwd uit een groot aantal fijne strengen.”

Alfvén-oppervlak
En de beelden halen ook het idee van een Alfvén-oppervlak onderuit. Een Alfvén-oppervlak is een soort grens in de zonne-atmosfeer en ter hoogte van die grens zou de versnellende zonnewind een “kritieke snelheid” bereiken. Maar de beelden onthullen dus dat het anders zit. “Wat wij ontdekten, was dat er geen duidelijk Alfvén-oppervlak is,” stelt DeForest. “Er is in plaats van één duidelijke grens een breed ‘niemandsland’ of ‘brede Alfvén-zone waar de zonnewind geleidelijk aan loskomt van de zon.”

Iets nieuws
Daarnaast hebben de onderzoekers ook compleet nieuwe structuren ontdekt in de corona. Zo ontdekten ze dat het karakter van de zonnewind op een afstand van ongeveer 10 keer de straal van de zon – je bevindt je dan nog steeds in de corona – plotsklaps veranderd. “Hier vindt interessante natuurkunde plaats,” aldus DeForest. “We weten nog niet wat het is, maar we weten wel dat het interessant gaat zijn.”

Naar verwachting zullen we op vrij korte termijn een nog veel beter beeld krijgen van de corona; binnenkort wordt namelijk een ruimtesonde gelanceerd die – en dat is een primeur – metingen in de corona zelf moet gaan uitvoeren. De sonde heeft de naam Parker Solar Probe gekregen.

Bronmateriaal

"SwRI-Led Team Creates High-Fidelity Images of Sun's Atmosphere" - SWRI

Afbeelding bovenaan dit artikel: NASA Goddard Space Flight Center (via Wikimedia Commons)

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd