Onderzoekers voorspellen meer zware aardbevingen voor 2018

Omdat de aarde in 2011 ietsje langzamer is gaan draaien.

Het klinkt misschien wat onzinnig. Maar onderzoekers Roger Bilham en Rebecca Bendick klinken heel overtuigend, wanneer ze stellen dat er een verband is tussen de snelheid waarmee onze aarde roteert en het aantal zware aardbevingen. En het betekent dat we volgend jaar – en in een paar jaar daarna – meer zware aardbevingen (met een kracht van >7 op de schaal van Richter) mogen verwachten.

Meer bevingen
De onderzoekers trekken die conclusie nadat ze de zware aardbevingen die de afgelopen eeuw plaatsvonden, analyseerden. En op een patroon stuitten. “Op vijf momenten in de afgelopen eeuw is het jaarlijkse aantal aardbevingen met een kracht van >7 op de schaal van Richter met 25 tot 30 procent toegenomen en dat valt samen met een vertraging in de gemiddelde rotatiesnelheid van de aarde,” zo stellen Bilham en Bendick tijdens een jaarlijkse bijeenkomst van The Geological Society of America.

De aarde draait trager?
De rotatiesnelheid van onze planeet is niet constant, maar fluctueert. Dat zijn geen enorme fluctuaties: het ene moment draait de aarde een milliseconde trager en dan weer een milliseconde harder. Hoe die fluctuaties precies ontstaan? Dat is niet helemaal duidelijk. Weersystemen zoals El Niño kunnen een rol spelen, net als kleine veranderingen in de buitenkern van de aarde.

Daarbij blijkt het aantal zware aardbevingen zo’n vijf tot zes jaar nadat de gemiddelde rotatiesnelheid van de aarde is afgenomen, te pieken. En de onderzoekers wijzen erop dat de aarde in 2011 ietsje trager is beginnen te draaien. “Wat suggereert dat wereldwijd nu een periode van vergrote seismische productiviteit aanbreekt.”

Wanneer een kunstschaatser haar armen intrekt, gaat ze sneller draaien. De aarde haalt een soortgelijk kunstje uit: wanneer onze planeet sneller gaat draaien, beweegt er ook meer massa naar de evenaar. Maar als de rotatie vertraagt, verplaatst de massa zich naar de polen. Daarbij krimpt de evenaar (niet dat we daar iets van merken, daar is het effect te klein voor). Maar het heeft mogelijk wel een effect op de seismische productiviteit van onze planeet.

Afgeplat
Maar hoe leidt een tragere rotatie van de aarde dan tot meer zware bevingen? Dat is niet helemaal duidelijk. Mogelijk heeft het te maken met het feit dat de evenaar iets krimpt wanneer de aarde trager gaat draaien (zie kader). Hierdoor zouden tektonische platen iets meer onder druk komen te staan. En die extra druk kan platen waar toch al veel spanning op staat net het duwtje in de rug geven dat ze nodig hebben om in beweging te komen.

Het is de heilige graal in de geologie: in staat zijn om natuurrampen zoals aardbevingen te voorspellen. Zover zijn Bendick en Bilham echter nog niet. Het enige wat zij (heel voorzichtig) kunnen concluderen, is dat er zo’n vijf tot zes jaar nadat de aarde trager is gaan draaien, meer bevingen plaats lijken te vinden. Waar en wanneer ze precies gaan plaatsvinden, blijft koffiedik kijken, zo benadrukken ze. Wel lijkt het aantal zware aardbevingen in de jaren nadat de aarde trager is gaan roteren met name in het gebied rond de evenaar toe te nemen.

Bronmateriaal

"A five year forecast for increased global seismic hazard" - The Geological Society of America

Afbeelding bovenaan dit artikel: PIRO4D (via Pixabay)

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd