Een onmogelijke liefde: aap probeert hert te verleiden

Wetenschappers zijn getuige geweest van een tamelijk wanhopige versierpoging van een Japanse makaak.

Dat schrijven ze in het blad Primates. Het gebeurde allemaal in Japan, waar Japanse makaken en sikaherten zij aan zij leven. Het gaat er van nature al heel gemoedelijk aan toe: zo eten de herten het voedsel dat de apen uit de bomen laten vallen en snoepen ze tevens van de uitwerpselen van de apen. Daarnaast verzorgen de apen soms de vacht van de herten en komt het zelfs wel voor dat de apen – op een speelse manier – een rondje op de herten rijden.

Paren
Maar in november 2015 zag onderzoeker Alexandre Bonnefoy dat één van de makaken de relatie met de sikaherten wat wilde verdiepen. Het mannetje probeerde met zeker twee vrouwelijke sikaherten te paren. “Het mannetje klom op een hert en vertoonde copulatie-gedrag, waaronder ongeveer vijftien seksuele handelingen over een periode van tien seconden, alvorens van het hert af te komen,” vertelt Bonnefoy. “Het lijkt erop dat er ook ejaculatie plaatsvond, aangezien het hert het zaadvocht oplikte. Het wijst erop dat het sperma wellicht een bron van eiwitten is voor de herten.” De onderzoekers benadrukken dat er geen penetratie plaatsvond. Het geslachtsdeel van de makaak was gericht op de rug en niet op de geslachtsdelen van het hert. De makaak probeerde daarna op een ander hert te klimmen. Maar dat mislukte: het vrouwtje wist te ontsnappen.

Afbeelding a, b en c laten de Japanse makaak en het eerste hert zien. Afbeelding d laat zien hoe de makaak een ander hert probeert te beklimmen. Dat mislukt uiteindelijk. Afbeelding: Pelé, M., Bonnefoy, A., Shimada, M. et al. Primates (2017). doi:10.1007/s10329-016-0593-4.

Beschermend
Verder zagen de onderzoekers ook dat de makaak de vrouwelijke herten beschermde. Zo joeg hij andere mannelijke makaken bij de herten weg. De makaak was echter nooit agressief naar de herten die hij volgde of beklom.

Lage rang
Het gebeurde allemaal in het paarseizoen van de makaken. Het mannetje stond laag op de sociale ladder, zo stellen de onderzoekers. Mogelijk kan dat ook verklaren waarom hij zijn oog op het hert liet vallen: hij zou niet in aanmerking komen om met een vrouwtje van zijn eigen soort te paren. En dus besloot hij zijn toevlucht te nemen tot de sikaherten waarmee de makaken toch al vrij nauw samenleven.

Het is niet voor het eerst dat onderzoekers verslag doen van een onmogelijke liefde in het dierenrijk. In 2014 waren wetenschappers er getuige van dat een zeebeer een koningspinguïn tot seks dwong. Het was voor het eerst dat dergelijk gedrag tussen twee soorten die totaal niet aan elkaar verwant zijn, werd waargenomen en gedocumenteerd. De Japanse makaak suggereert echter dat dergelijk gedrag veel minder zeldzaam is dan gedacht.

Bronmateriaal

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd