Spinnen gebruiken katrol om prooien vijftig keer zwaarder dan zijzelf binnen te hengelen

Wie niet sterk is, moet slim zijn.

Spinnen houden er verschillende tactieken op na om een prooi te vangen. De ene spin wacht geduldig af totdat er een nietsvermoedend insect onverhoopt in zijn prachtig gesponnen web verstrikt komt te zitten. De andere spin gooit zijn kleverige web bruusk over onoplettende insecten heen, of plukt met een indrukwekkende achterwaartse salto insecten uit de lucht. Ook kogelspinnen blijken er een opmerkelijke jachtstrategie op te houden. Kijk maar…

Spinsel
Onderzoekers hebben ontdekt dat kogelspinnen (ja, die leven ook in Nederland) een vrij eigenaardige manier hebben bedacht om ondanks hun kleine voorkomen, toch op extreem grote prooien te kunnen jagen. Ze blijken namelijk meesters te zijn in het gebruik van spinsel om hun spierkracht te versterken. Tja, wie niet sterk is, moet slim zijn!

Meer over kogelspinnen
Kogelspinnen (Theridiidae) zijn een familie van spinnen. In Nederland en België leven zo’n 80 soorten, wereldwijd bestaan er zo’n 2297 verschillende soorten. De beruchte zwarte weduwe (Latrodectus mactans) kan ook onder de familie kogelspinnen geschaard worden.

In de studie observeerde het team hoe de spinnen het voor elkaar kregen om kevers van verschillende groottes binnen te hengelen. En tot hun verbazing zagen de onderzoekers hoe de spinnen met het grootste gemak de onfortuinlijke kevers de lucht in hesen.

Hoe?
Hoe de spinnen dat voor elkaar krijgen? Allereerst bevestigen ze spinrag op het slachtoffer waardoor ie niet meer kan ontsnappen. Eén enkele streng is hierbij natuurlijk niet genoeg. Wanneer een nietsvermoedende prooi dus tegen het web stoot, haast de spin zich om extra strengen aan zijn grote vangst te bevestigen. Als er genoeg spinrag aan de prooi zit, hijsen de spinnen hun prooi moeiteloos omhoog. Het spinnenweb van de spin dient hierbij dus als katrol. Op die manier zijn kogelspinnen in staat om zelfs prooien die vijftig keer zwaarder zijn dan zijzelf, binnen te takelen.


Bekijk in deze video hoe de spin zijn grote, onfortuinlijke prooi omhoog hijst.

Truc
Het is een slimme truc. Want dankzij deze pientere jachtstrategie, is de spin is staat om op bijzonder grote prooien te jagen, zoals hagedissen (zoals op de foto bovenaan dit artikel) of kleine zoogdieren. Iets dat onmogelijk zou zijn als de spin dat kunstje alleen vertrouwend op zijn spierkracht zou moeten klaren.

Het sterke spinrag onder de microscoop bekeken. Afbeelding: Royal Society Interface

Spinnen blijven wetenschappers interesseren. En dat is ook niet zo gek. Want ondertussen wordt steeds duidelijker dat sommige spinnen over wel heel verbazingwekkende eigenschappen beschikken. Onlangs ontdekten wetenschappers bijvoorbeeld nog dat een aantal spinnen zonder oren toch prima kunnen horen. Sterker nog, de Deinopis kan zelfs geluiden van sluipende roofdieren of nietsvermoedende prooien op meters afstand opvangen. En op die manier breiden we onze kennis over spinnen – die menigeen de stuipen op het lijf jagen – steeds meer uit.

Bronmateriaal

"All tangled up - spiders hunt heavy prey using a pulley system" - University of Trento (via Scimex)

Afbeelding bovenaan dit artikel: Royal Society Interface

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd