De ruimtesonde – die in de toekomst astronauten naar het ISS moet vervoeren – maakt morgen zijn eerste (onbemande) ritje naar het ruimtestation.
Het is de bekroning op jarenlang hard werken én de ultieme testvlucht ineen: de reis waar Boeings CST-100 Starliner morgen aan gaat beginnen. Bij goed weer wordt de ruimtesonde om 12.36 uur (Nederlandse tijd) op een Atlas V-raket gelanceerd. De eindbestemming is het internationale ruimtestation. De Starliner zal zich aan het ruimtestation vastkoppelen en enkele dagen om onze planeet cirkelen, alvorens op 28 december terug te keren naar de aarde.
Veilig uit en thuis
“Deze testvlucht geeft ons waardevolle informatie over het presteren van de Starliner gedurende elke fase van de vlucht en zal demonstreren dat deze in staat is om bemanning naar het ruimtestation te transporteren en weer veilig thuis te brengen,” zo stelt Trip Healy, werkzaam bij NASA en manager van deze belangrijke testvlucht. Want als alles goed gaat, blijft het niet bij dit onbemande tripje. NASA wil de Starliner op korte termijn – mogelijk in het voorjaar van 2020 al – in gaan zetten om Amerikaanse astronauten vanaf Amerikaanse bodem te lanceren. De laatste keer dat dat gebeurde, was in 2011, kort voor de door NASA gebouwde Spaceshuttle met pensioen ging (zie kader).
In 2011 kwam er een einde aan de roemrijke Spaceshuttle-vluchten. En vanaf dat moment is NASA voor het lanceren van astronauten afhankelijk van de Russische Sojoez-capsule. Dat gaat al jaren prima. Maar de Amerikanen hebben hun lot graag in eigen hand. En ze zijn – terecht – van mening dat het beter is om met commerciële partijen samen te werken dan met ze te concurreren. En daarom is het Commercial Crew Program opgericht. Binnen dit programma werken verschillende commerciële partijen aan een draagraket en ruimtecapsule waarmee astronauten naar het ISS kunnen worden getransporteerd. Doordat deze klus bij ruimtevaartbedrijven is weggezet, heeft NASA de handen vrij om zich te richten op ruimtemissies die wat verder reiken dan het ISS. Zo wordt er – onder de missienaam Artemis – hard gewerkt aan een nieuwe bemande missie naar de maan, wat gezien moet worden als een opstapje naar de eerste bemande missie naar Mars. In het kader van Artemis werkt NASA aan een compleet nieuw ruimtevaartuig en lanceersysteem: de Orion en het machtige Space Launch System.
Naast Boeing staat ook SpaceX binnen het door NASA opgerichte Commercial Crew Program onder contract. SpaceX is echter al ietsje verder dan Boeing. Zo maakte de Crew Dragon eerder dit jaar al zijn (eveneens onbemande) testvlucht naar het ISS. Welk bedrijf uiteindelijk de eerste bemande missie naar het ISS op zijn naam mag schrijven? Waarschijnlijk SpaceX. Zoals het er nu naar uitziet, zullen de eerste astronauten al in februari met Crew Dragon naar het ISS vliegen. Boeing zou dat pas in de zomer van 2020 kunnen realiseren. Maar: we moeten hierbij een flinke slag om de arm houden. Niet alleen Boeing staat namelijk nog een belangrijke testvlucht te wachten. SpaceX is er ook nog niet. Zo moet de Crew Dragon begin januari nog de belangrijke flight abort test zien te doorstaan. Tijdens deze test moet SpaceX aantonen dat de vlucht kort na lancering in het geval van problemen nog veilig kan worden afgebroken. Eigenlijk had deze test dit jaar plaats moeten vinden, maar SpaceX kreeg een flinke tegenslag te verwerken toen de Crew Dragon die in maart nog bij het ISS aanmeerde in april explodeerde tijdens aanvullende testen op aarde. Een onderzoek naar de oorzaak van de explosie leidde ertoe dat de Crew Dragon enigszins moest worden aangepast.
Dat het Commercial Crew Program sowieso niet helemaal van een leien dakje ging, wordt wel duidelijk als we de oorspronkelijke tijdslijn erbij halen. Dan zie je bijvoorbeeld dat de testvlucht die Boeing morgen onderneemt, ooit gepland stond voor het najaar van 2017. En ook SpaceX liep wel enkele jaren vertraging op. Maar het lijkt in 2020 toch echt te gaan gebeuren: voor het eerst zullen commerciële partijen astronauten afleveren bij het ISS. Wie de eerste gelukkige astronauten zijn, is al bekend. Zo zal de Starliner voor het eerst bemand worden door twee NASA-astronauten (Michael Fincke en Nicole Mann) en een astronaut uit de gelederen van Boeing (Chris Ferguson). Maar eerst: de onbemande testvlucht naar het ISS. Voor de liefhebbers is de lancering live te volgen via NASA TV.
