Gemiddelde wereldwijde temperatuur kan binnen vijf jaar al eens 1,5 graad hoger uitvallen

Er is 20% kans dat we voor 2025 al een jaar gaan zien waarin de gemiddelde wereldwijde temperatuur 1,5 graad hoger ligt.

Wereldwijd krijgen we steeds vaker te maken met hogere temperaturen. Dat zal je vast niet ontgaan zijn. De gemiddelde temperatuur op aarde ligt op dit moment al meer dan 1 graad Celsius boven het pre-industriële niveau (1850-1900). Bovendien waren de afgelopen vijf jaar de warmste vijf jaar op rij ooit. Maar wat staat ons precies in de toekomst te wachten? Om daarvan een beeld te scheppen hebben internationaal geprezen klimaatwetenschappers hun krachten gebundeld. Met behulp van de beste computermodellen van toonaangevende wereldwijde klimaatcentra presenteren zij nu een nieuw rapport over de klimaatvooruitzichten.

Temperatuur
De voorspellingen zijn niet mals. Zo blijkt dat de jaarlijks gemiddelde temperatuur ook de komende vijf jaar (2020 – 2024) minstens 1 graad Celsius boven het pre-industriële niveau zal liggen. Bovendien is er een kans van 20 procent dat we voor 2025 al een jaar gaan zien waarin de gemiddelde wereldwijde temperatuur 1,5 graad hoger ligt. “Deze studie toont de enorme uitdaging aan die voor ons ligt om de doelstellingen uit het Parijse klimaatakkoord te halen en de wereldwijde temperatuurstijging tot twee graden Celsius – of nog beter tot 1,5 graden Celsius – te beperken,” aldus secretaris-generaal van de WMO Petteri Taalas.

Andere bevindingen
Maar dat zijn niet de enige bevindingen uit het rapport. Zo blijkt dat er een kans van ongeveer 70 procent bestaat dat één of meerdere maanden in de komende vijf jaar minstens 1,5 graad Celsius boven het pre-industriële niveau zullen liggen. In ieder geval zullen bijna alle gebieden op aarde – behalve delen van de zuidelijke oceanen – in de komende jaren waarschijnlijk warmer zijn dan eerst. De onderzoekers voorspellen dat de temperatuur in grote gebieden op het noordelijk halfrond dit jaar meer dan 0,8 graad Celsius hoger zal liggen dan tussen 1981 en 2010. Bovendien zal het noordpoolgebied dit jaar meer dan twee keer zo sterk zijn opgewarmd als het wereldgemiddelde. In de tropen en in het midden van het zuidelijk halfrond wordt de kleinste temperatuurverandering verwacht. Daarnaast zullen regio’s op hogere breedtegraden en de Sahel waarschijnlijk natter worden, terwijl het noorden en oosten van Zuid-Amerika juist gebukt zullen gaan onder drogere omstandigheden. Ten slotte zal West-Europa waarschijnlijk met meer stormen te maken krijgen.

Deze voorspellingen houden rekening met zowel natuurlijke variaties, als menselijke invloeden op het klimaat. Op die manier geeft het rapport een zo nauwkeurig mogelijke voorspelling van de temperatuur, regenval, windpatronen en andere variabelen in de komende vijf jaar. Het model houdt echter geen rekening met veranderingen in de uitstoot van broeikasgassen en aerosolen als gevolg van de coronacrisis.

Klimaatvoorspellingen voor de komende vijf jaar. Afbeelding: WMO

Deze resultaten houden voornamelijk verband met de door de mens veroorzaakte klimaatverandering, gedreven door de uitstoot van broeikasgassen. Hoewel de uitbraak van het coronavirus tot een tijdelijke vermindering van de uitstoot van broeikasgassen heeft geleid, is de impact hiervan niet bijster groot. Volgens Taalas kunnen we de teugels wat betreft onze klimaatactie dan ook niet laten vieren. “De WMO heeft herhaaldelijk benadrukt dat industriële en economische stilstand door COVID-19 geen vervanging is voor aanhoudende, gecoördineerde klimaatactie,” zo stelt hij. “Vanwege de zeer lange levensduur van CO2 in de atmosfeer zal de impact van de daling van de uitstoot dit jaar naar verwachting niet leiden tot een verlaging van de atmosferische CO2-concentraties die de wereldwijde temperatuurstijgingen veroorzaken.”

Economie
Eerdere economische crisissen werden vaak gevolgd door een herstelperiode die juist gepaard ging met veel hogere emissies dan ervoor. En dat effect moeten we nu volgens de WMO zien te voorkomen. “Hoewel COVID-19 een ernstige internationale, economische crisis heeft veroorzaakt, kan het nalaten van acties tegen klimaatverandering het welzijn, de ecosystemen en de economie nog eeuwenlang bedreigen,” aldus Taalas. “Regeringen zouden de gelegenheid dan ook moeten aangrijpen om klimaatacties te implementeren in herstelpakketten om ervoor te zorgen dat de economie groener terug groeit.”

Integeren
Dit betekent dus dat plannen om klimaatverandering een halt toe te roepen geïntegreerd moeten worden met de plannen om de economie weer tot leven te wekken. En volgens wetenschappers kan dat zeker, met name in de transportsector. De wereldwijde afname van de CO2-uitstoot tijdens de pandemie werd voornamelijk veroorzaakt doordat we veel minder in de auto stapten. Dit betekende dat de transportsector verantwoordelijk was voor bijna de helft (43 procent) van de mondiale daling. Om deze trend door te zetten, doen verschillende regeringen – waaronder die van het Verenigd Koninkrijk – momenteel dan ook extra investeringen om wandelen en fietsen te stimuleren. Dit is tevens beter voor het welzijn en de luchtkwaliteit. Mogelijk zou de pandemie dus het woon-werkverkeer en het vervoer in het algemeen permanent kunnen veranderen.

De bevindingen uit het rapport herinneren ons wederom aan de kritieke toestand waarin onze planeet zich op dit moment bevindt. Tegelijkertijd licht het een tipje van de sluier over wat we kunnen verwachten. En dat geeft ons tevens handvatten om er goed op te reageren. “Naarmate de door de mens veroorzaakte klimaatverandering toeneemt, wordt het voor overheden en besluitvormers nog belangrijker om de huidige klimaatrisico’s jaarlijks te actualiseren,” zegt onderzoeker Adam Scaife. Mogelijk zal het rapport overheden, bedrijven en maatschappelijke organisaties dan ook aanzetten om vastberadener en assertiever te handelden om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen. Want volgens wetenschappers is het nog niet te laat. Technisch zou het nog steeds mogelijk zijn om de grote kloof tussen de beloftes die zijn gemaakt in het Parijse klimaatakkoord en de realiteit te overbruggen. Maar dan moeten de wereldwijde ambities wel dringend worden verhoogd en moeten wereldleiders onmiddellijk actie ondernemen. De opwarming van de aarde beperken tot 1,5 graden Celsius kan nog, maar vereist wel enorme veranderingen in alle aspecten van onze samenleving.

Bronmateriaal

"New climate predictions assess global temperatures in coming five years" - WMO

Afbeelding bovenaan dit artikel: Ethan Robertson via Unsplash

Fout gevonden?

Voor jou geselecteerd